نظافت منزل؛ سرامیکی که خودش تمیز می‌شود

   نظافت منزل؛ سرامیکی که خودش تمیز می‌شود | سرامیک‌ها معروف‌اند به اینکه دشمن میکروب‌ها هستند و خیلی راحت تمیز می‌شوند، این خاصیت باعث شده از آن‌ها در استخر و دیوار حمام استفاده شود. سرامیک انواع مختلفی دارد و حتی نوعی از آن خودش تمیز می‌شود. برای آشنایی با این سطوح زیبا و پاکیزه و انواع عجیب آن با ما همراه باشید.

سرامیک

سرامیک یکی از اجزا مهم در طراحی داخلی خانه و نمای خارجی منزل به‌شمار می‌‌رود. انواع کاشی‌‌ها و سرامیک‌‌ها به‌سبب برخورداری از مقاومت و استحکام، برای تمامی بخش‌‌های داخلی خانه مناسب به‌نظر می‌رسند و از این حیث دارای اهمیت و جایگاه ویژه‌‌ای هستند. بنابراین، دکوراسیون منزل با انواع سرامیک‌ها در طرح‌‌های گوناگون رنگ و بویی دیگر به خود می‌‌گیرد و تجلی‌‌بخش مدرنیته شدن خانه‌‌ها خواهد شد. گفتنی است که انواع سرامیک‌‌ها بنا بر ماندگاری، میزان لغزندگی، رنگ و میزان جذب‌‌کنندگی آب برای اهداف و مکان‌‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می‌‌گیرند. ازاین‌‌رو، با دانش و آگاهی از محل نصب سرامیک، می‌‌توان بهترین نوع از سرامیک را جهت قرار دادن آن در مکان مورد نظر گزینش کرد. در این مقاله، نویسنده قصد دارد تا مخاطب را با انواع سرامیک‌‌ها، مواد تشکیل دهنده آن، کاربرد سرامیک در معماری و تزیین خانه‌‌ها و همچنین ویژگی‌های آن آشنا کند.

کاشی فرزند سفال

به‌‌‌‌طورکلی، سرمنشأ ساخت کاشی و سرامیک را می‌‌توان به ساخت سفال نسبت داد. در باستان‌شناسی پیش از تاریخ ایران، سفال یکی از پدیده‌‌های فرهنگی شناخته می‌‌شد و نقش و ترکیب آن به‌‌عنوان بیانی نمادین و تمثیلی، وسیله‌‌ای برای انتقال اندیشه بوده است. نخستین آثار هنرمندانه این صنعت به حدود ۱۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌‌گردد، زمانی‌‌که از گل نپخته برای تهیه اجسام سفالی استفاده می‌‌شد. سپس، با پیشرفت و تکمیل صنعت سفالگری، کوره‌‌ها و انواع چرخ‌‌ها ساخته شدند و سرامیک‌‌ها و کاشی‌‌های مزین شده در رنگ‌‌ها و طرح‌‌های مختلف نظر هر بیننده‌‌ای را به سوی خود جلب کرد. پس از توسعه مصالح ساختمانی و استخراج آن‌‌ها از کف رودخانه‌‌ها، کاشی‌‌های اولیه با ظاهری زمخت فرم داده شدند و به‌‌وسیله کنده‌‌کاری و حکاکی‌های مناسب، زیباتر شدند.

قدمت سرامیک

عده‌‌ای از باستان‌‌شناسان قدمت سرامیک را به ۲۴ هزار سال قبل از میلاد نسبت داده‌‌اند. آن‌‌ها با دستیابی به سرامیک‌‌های ساخته شده از رس، خاکستر حیوانات و چربی‌‌ها در چک‌‌اسلوواکی به این نتیجه رسیده‌‌اند که این صنعت از گذشته‌‌های بسیار دور رواج داشته، اما علت ساخت آن‌‌ها هنوز مشخص نشده است.

آشنایی با سرامیک و انواع آن

معرفی سرامیک

سرامیک از کلمه یونانی کراموس (keramos) گرفته شده و سفالینه یا شی‌ء پخته شده معنا می‌‌دهد. به‌طورکلی، امروزه سرامیک با دربر گرفتن هنر و علم به ساختن شی جامد تعریف عمیقی را به خود اختصاص داده که از مواد اصلی غیرآلی و غیرفلزی تشکیل شده است. این ماده جامد در صورت مواجه شدن با گرما، علاوه‌‌بر از دست ندادن شکل اولیه، مقاومت بیشتری نیز کسب خواهد کرد. این تعریف شامل سفالینه‌‌ها، پرسلان‌‌ها، دیرگدازها، محصولات رسی سازه‌‌ای و hellip نیز می‌‌شود. در واقع، به کاشی‌‌هایی که لعابی از جنس سرامیک بر روی آن آغشته شده باشد، کاشی سرامیکی یا سرامیک اطلاق می‌‌شود.

مواد تشکیل‌ دهنده سرامیک

سرامیک همانند آجر از خاک رس تشکیل شده و در دو مدل بدون لعاب یا لعاب‌‌دار ساخته می‌شود. سرامیک‌‌های فاقد لعاب از طریق پرس کردن یا اکستروژن شکل می‌‌پذیرند و پخته می‌شوند. این نوع سرامیک، در طیف وسیعی از رنگ‌‌های نخودی تا قرمز و قهوه‌‌ای تولید می‌شود. البته، سرامیک‌های پرسلانی دارای رنگ‌‌های متنوع دیگری هستند و تحت عنوان سایه رنگ شناخته می‌شوند. سایر سرامیک‌‌ها نیز در محدوده طیف رنگی بالا قرار ندارند. از مواد اصلی تشکیل دهنده سرامیک‌‌ها می‌‌توان به سه ماده اولیه خاک رس، فلدسپات‌‌ها و ماسه اشاره کرد.

مهم‌ترین مواد اولیه سرامیکی

الف- خاک رس با عنوان علمی سیلیکات آلومینیوم هیدراته شناخته می‌‌شود و به صورت کانی در دسترس قرار دارد.
ب- کانی کائولینیت Al2O3, 2SiO2, 2H2O به‌‌طور تقریبی در کلیه محصولات سرامیکی سنتی مشاهده می‌‌شود. کائولینیت‌‌های خالص که خاک چینی نام دارند، به‌‌دلیل عدم وجود اکسید آهن و دمای ذوب بالا، دارای رنگ سفید هستند.
ج-ماده غیرپلاستیکی و تشکیل‌دهنده شیشه، کوارتزسیلیکا (SiO2) در صنایع لعاب‌‌سازی، شیشه‌سازی، چینی‌‌سازی و ساینده‌‌ها کاربرد دارد. از ویژگی‌‌های این عنصر می‌‌توان به ثبات شیمیایی، سختی و دیرگدازی آن اشاره کرد.
د- فلدسپات در تولید چینی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد و به نوعی می‌‌توان آن را آلومینو سیلیکات بدون آب خواند.
انواع سرامیک‌‌ها فارغ از نوع آن‌‌ها دارای موادی یکسان در خمیر تشکیل دهنده خود هستند که در این میان می‌‌توان به خاک رس، فلدسپار، کوارتز و کائولن اشاره کرد. جهت افزایش مقاومت سرامیک، ساخت لعاب و رنگ مورد نظر، سایر مواد به آن افزوده می‌‌گردد.

انواع سرامیک‌‌ها با رده‌‌های کاربردی مختلف

کاشی

کاشی از محصولات سرامیکی و سفالی است که از دانه‌‌های ریز بلورین حاصل می‌‌شود. انواع کاشی در حرارتی بیش از ۱۰۰۰ درجه و در دو نوع لعاب‌‌دار و بدون لعاب به دست می‌‌آیند. سطح رویه لعاب کاشی به‌‌صورت براق، مات، ساده، گل‌‌دار سفید و یا رنگی طراحی می‌‌شود. کاشی اغلب در سرویس بهداشتی و آشپزخانه‌‌ها مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.

سرامیک گرانیتی

سرامیک گرانیتی به‌‌منظور ایجاد تغییر در تولید انواع مختلف کف‌‌پوش‌‌ها و نما ساختمان، در اروپا، شکل گرفت و به سرعت جایی برای خود در جهان دست‌‌وپا کرد. این نوع سرامیک از ترکیب خاک رس با ویژگی‌‌های منحصر‌‌به‌‌فردی حاصل می‌‌شود که در طی مراحل تولید با اضافه کردن رنگ‌‌دانه، طرح و نمای خاصی به خود می‌‌گیرد. سرامیک گرانیتی فاقد لعاب بوده و برای براق نمودن سطح رویه آن از سنگ ساب به‌‌منظور جلابخشی به آن استفاده می‌‌شود. از طرح‌های رایج سرامیک گرانیتی می‌‌توان به طرح ابر و بادی، فلفل نمکی، رگه‌‌ای و قالب‌‌های رستیک اشاره کرد.

سرامیک‌‌های پرسلانی

پرسلان شامل آن دسته از سرامیک‌‌هایی می‌‌شود که در دمای بالا پخته می‌‌شوند. علت پختن پرسلان‌‌ها در این شرایط دمایی، به وجود آوردن ماهیت شیشه‌‌ای و افزایش پیوستگی در سرامیک است. نخستین تولید کننده پرسلان را می‌‌توان کشور چین دانست، زیرا کشف خاک کائولن و ترکیب آن با سنگ پرسلانی در دمای بالا توسط چینی‌‌ها در سال ۶۰۰ میلادی محقق شد. این نوع سرامیک در مقابل سرامیک‌‌های معمولی از ضخامت بالاتر و قدرت جذب پایین‌‌تری برخوردار است. این مقدار از نفوذ آب باعث شده تا پرسلان جایگزینی مناسب و ارزنده برای پوشش مورد استفاده در نما و کف ساختمان‌‌ها محسوب شود.

سرامیک‌‌های پرسلانی نیز به دو صورت لعاب‌‌دار و بدون لعاب در بازار وجود دارند. نوع بدون لعاب این سرامیک در دمای نسبتا بالا و زمانی‌‌که تخلخل آن به صفر رسیده، تولید می‌‌شود. در اغلب موارد سرامیک‌‌های پرسلان و چینی مشابه یکدیگر تصور می‌‌شوند، اما درحالت کلی این‌گونه نیست. تنها تشابه این دو سرامیک در حالت زجاجی بودن و تولید لعاب‌‌دار و بدون لعاب آن‌‌ها نهفته است.

سرامیک‌‌های موزاییکی

سرامیک‌‌های موزاییکی در طرح‌‌ها و نقوش مختلف و از قطعات ریز لعابی یا بی‌‌لعاب تشکیل می‌شوند. ضخامت سرامیک‌‌های موزاییکی در حدود چند میلی‌‌متر بوده و با لایه‌‌ای از کاغذ کرافت چسب‌‌دار در کنار یکدیگر قرار می‌‌گیرند. این سرامیک‌‌ها روی قشری از ملات پهن شده و پس از به عمل آمدن محصول مورد نظر، جهت جداسازی کاغذ، رویه آن را با آب خیس می‌کنند. سپس از دوغ‌‌آب به‌‌منظور پر کردن درز آن‌‌ها بهره می‌‌گیرند. سرامیک‌‌های موزاییکی در اشکال هندسی مختلفی از جمله مربع، مستطیل، شش‌‌گوش، هشت‌‌گوش و hellip طراحی و تولید می‌‌شوند.

کاشی‌‌های لعاب‌‌دار

کاشی‌‌های لعابی گونه‌‌ای از آجرها هستند که رویه آن‌‌ها با کاشی‌‌های لعاب‌‌دار مزین شده است. به‌‌طورکلی‌‌، کاشی‌‌ لعابی نوعی سرامیک نازک است که در رنگ‌‌ها و طرح‌‌های مختلفی تولید می‌شوند. لعاب به‌‌کار رفته بر روی این کاشی از نوع لعاب شیشه‌‌ای بوده و به صورت ساده و گل‌دار است. از این مدل کاشی اغلب در آشپزخانه و حمام استفاده می‌‌شود. از ویژگی‌‌های بارز این کاشی می‌‌توان به ابعاد متفاوت و اشکال مربع و مستطیل آن اشاره کرد.
کاشی سرامیکی

کاشی سرامیکی

انواع سرامیک‌‌های پرطر‌‌فدار

کاشی و سرامیک بتنی
کاشی و سرامیک بافت‌‌دار
کاشی و سرامیک منقوش
کاشی و سرامیک سه‌‌بعدی
کاشی و سرامیک آجری

کاربرد سرامیک در زندگی روزمره

از سرامیک به دلیل مقاومت در برابر رطوبت، در بخش‌‌های مختلف منازل مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده می‌‌شود. همچنین به‌‌سبب مقاومت بالای سرامیک نسبت به مواد شیمیایی، از آن در فضاهای مختلف شیمیایی و آزمایشگاه می‌‌توان استفاده کرد. به‌‌طورکلی، انواع سرامیک‌‌ها با کاربردهای متفاوت به‌‌عنوان کف‌‌پوش، دیوارپوش، قرنیز و حتی در برخی موارد بر روی سقف قابل نصب هستند. قرنیز سرامیکی در اندازه‌‌های متفاوت و مستطیلی شکل است که برای گوشه‌‌های ساختمان کاربرد دارد. اما امروزه این نوع قرنیز به علت گران بودن کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

جلوه‌‌ای متفاوت از کاربرد انواع سرامیک

همان‌‌طور که در شکل ملاحظه می‌‌کنید، کاشی‌‌ها در رنگ‌‌ها و طرح‌‌های گوناگون، می‌‌توانند جلوه‌‌های بصری زیبایی را به محیط اطراف ببخشند و روح زیبایی را در انسان بیدار کنند. بنا بر ذوق و سلیقه هر فردی، می‌‌توان گوشه و کنار منزل را با استفاده از سرامیک‌‌های رنگارنگ جلا بخشید و نماهای زیبایی خلق کرد.

ویژگی‌‌های سرامیک

مقاوم بودن در مقابل رطوبت
ماندگاری رنگ در برابر نور خورشید
قابلیت اجرای یکدست و یکنواخت در سطوح بزرگ
تنوع در رنگ، طرح و بافت
استحکام در برابر خش
عدم جذب آلودگی و سهولت در رفع آن
مقاوم بودن در مقابل آتش

سرامیک نانو چیست؟

سرامیک‌ها یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی در دکوراسیون پذیرایی و همچنین در آشپزخانه، حمام، سرویس بهداشتی و نمای ساختمان هستند. آلوده شدن سرامیک می‌‌تواند نگهداری و پاکیزگی آن را با مشکل مواجه کرده و هزینه‌‌های زیادی را دربر بگیرد. در چند سال اخیر با استفاده از فناوری نانو این مشکل برطرف شده و ساخت سرامیک نانو با خاصیت آنتی‌‌باکتریال و خود‌تمیزشونده به عرصه تولید رسیده است.

کاربرد فناوری نانو در ساخت کاشی و سرامیک

کاشی آنتی باکتریال به‌‌منظور نابودی میکروب‌‌ها
کاشی فتوکاتالیست جهت تجزیه آلودگی‌های آلی و بوهای نامطبوع
کاشی نانوپولیش جهت جلوگیری از نفوذ ذرات آلوده
واکس نانوساختار A با هدف پر کردن شکاف‌‌های موجود در فواصل کاشی

سرامیک به‌‌عنوان یکی از کهن‌‌ترین اشیا ساخت دست بشر در جهان شناخته می‌‌شود. این شی سرامیکی به علت وفور مواد اولیه و سهولت در تهیه آن از قدیمی‌‌ترین اجسام برجای مانده از انسان‌‌های نخستین است. امروزه، انواع کاشی‌‌ها و سرامیک‌‌ها در مدل‌‌ها، طرح‌‌ها و رنگ‌‌های مختلفی در دکوراسیون داخلی خانه‌‌ها و نمای خارجی آن‌‌ها حضور دارند. طراحی بسیار شیک و اندازه‌‌های متفاوت، آن‌‌ها را به گزینه مناسبی برای قرار گرفتن در اتاق نشیمن، پذیرایی، راهروها، اتاق‌‌خواب، آشپزخانه و سرویس بهداشتی تبدیل کرده است. در سال‌‌های اخیر نیز با رشد این صنعت در کشور، علاوه بر ایجاد تحولی بزرگ در صنعت سرامیک‌‌سازی، کاربردهای فراوان آن در منازل و شرکت‌‌ها به وفور یافت می‌‌شود.

 

 

 

---

#کاشی # سرامیک #سرام پخش