کاشی کاری قدیمی و سنتی

کاشی کاری قدیمی و سنتی | کاشی کاری سنتی یکی از صنایع دستی پر پیشینه و زیبای ایران است . استفاده از آجر های لعاب دار ، یکی از تحولات زیبا در امر معماری بوده که سبب رواج نوعی کاشی های زیبا گردیده ، که به مرور زمان با تغییر و تحولاتی که در امر ساخت آن به وجود آمد به صورتی که امروزه شاهد آن هستیم ، در آمده است . این هنر – صنعت ، از صنایع وابسته به معماری سنتی بوده و بیشتر در ساخت بناهای سنتی و مذهبی از قبیل مساجد و آرامگاه ها استفاده و امروزه در بناهای مدرن نیز کاربردهای زیبایی دارد .

تاریخچه ی کاشی کاری سنتی

شاید بتوان تاریخچه ی کاربرد آجر لعابدار ( کاشی ) را به زمان بابلیان و به تاریخ هزاره دوم پیش از میلاد نسبت داد و در ایران نمونه هایی از زمان هخامنشیان در ساختمان های فلات ایران به ویژه شوش و تخت جمشید دیده می شود (سده پنجم قبل از میلاد ) . امروزه در بیشتر شهر های ایران از جمله : اصفهان ، مشهد ، تهران و قم به تولید آن اشتغال دارند .

انواع کاشی کاری برحسب نوع تولید

کاشی مُعقلی

کاشی معقلی عبارت است از ساخت و تهیه ی کاشی هایی با ابعاد بسیار کوچک که ازکنار هم قرار گرفتن این کاشی های کوچک ، کار مُعقلی صورت می گیرد . تلفیق کاشی با آجر در نماسازی از انبساط و انقباض کاشی ها ( در اثر سرما و گرمای محیط ) جلوگیری می کند . با این عمل ، پریدن و خرد شدن لعاب کاشی ، به حداقل می رسد .
انواع خطوط مستقیم در محورهای عمودی و افقی و گاه خطوط مورب با زاویه 45 درجه و شطرنجی از نقوشی هستند که در کاشی کاری مُعقلی مورد استفاده قرار دارند ، ضمنا برای خط کوفی بنائی نیز از این کاشی ها استفاده می نمایند .

کاشی مُعرق

کاشی مُعرق عبارت است از قطعه های بزرگ و کوچک بریده شده کاشی که بر اساس طرح ، با نقوش مختلف و رنگ های متفاوت تراشیده شده و کنار یکدیگر قرار می گیرند و به شکل قطعه ای بزرگتر در می آید .
کاشی مُعرق از دیرباز در اروپاییان به موزاییک شهرت داشته ولی نسبت به موزاییک از زیبایی و استحکام بسیار بالاتری برخوردار است .
ازمراکز تولید کاشی معرق می توان به شهرهای اصفهان و مشهد اشاره نمود البته در تهران نیز کارگاه های معدودی به ساخت کاشی مُعرق می پردازند .
رنگ های مورد استفاده در کاشی مُعرق عبارت اند از : سفید ، آبی تیره ، فیروزه ای ، سبز و پرتقالی و …

کاشی زرین فام

کاشی زرین فام عبارت است از ساخت تهیه کاشی یا ظروف ظریف به رنگ طلایی یا سبز ، برای ساختن کاشی زرین فام به گِل سفال گری ، ماده گدازنده و سنگ چخماق می افزایند که موجب پدید آمدن محصولی محکم ، با نیاز به درجه پخت کمتر می باشد ، سپس روی ظرف را با لعاب سفید قلع می پوشانند و پس از حرارت دادن ، روی آن را با کلراید فلزات نقاشی می نمایند و تا حد ذوب شدن در کوره قرا می دهند . در این موقع با ایجاد دود در کوره شرایط احیاء را فراهم می نمایند تا نقوش به رنگ قهوه ای و سپس طلایی یا سبز شود . مراکز مهم تولید کاشی زرین فام ، که در گذشته تلید فراونی داشته عبارتند از : کاشان ، ری ، جرجان ، ساوه ، شوش و نیشابور .

کاشی هفت رنگ

کاشی هفت رنگ عبارت است از ساخت و تهیه نوعی کاشی رنگارنگ و تزیینی که از تلفیق خشت های ظریف و لعاب داری که هر یک قسمتی از طرح کلی را در خود دارند ، ایجاد می شود . ابعاد این کاشی ها 15 *15 سانتی متر بوده و دارای هفت رنگ متداول لاجوردی ، فیروزه ای ، قرمز ، زرد ، حنائی ، سفید و سیاه می باشند . ازمراکز مهم تولید کاشی هفت رنگ در حال حاضر می توان به شهر های اصفهان ، مشهد و تعداد محدودی در تهران اشاره نمود .

کاشی مینایی

کاشی مینایی یکی از هنرهای سنتی تزیینی – کاربردی ایران است و عبارت است از کاشی تزیین شده و یا نقاشی شده ی لعابداری که با نقوش هندسی ، گل و گیاه ، اسلیمی یا ختایی تزیین شده باشد . این کاشی بیشتر به رنگ آبی در بناهای قدیمی به کار می رفته است .
آرامش رنگ آبی و زیبایی این کاشی ها ، برای زیبا سازی بیرون بنا ، ایوان ، مناره ها و … کورد استفاده زیادی داشته است که نه تنها باعث غنای سطح معماری مزین به کاشی می شود بلکه به عنوان عایق دیوارها در برابر رطوبت و آب عمل می کند . تولید این نوع کاشی در خال منسوخ شدن است .

کاشی مشبک

این نوع کاشی ها برای ایجاد طرح هایی پیچیده کنار یکدیگر چیده می شده و از آنها برای تزیین محراب استفاده می شده است و هم چنین کاشی مشبک به عنوان پنجره در دیوارهای مُشرف ساخته می شده که هم نور لازم را به داخل اتاق ها می رسانده و هم از اِشراف خانه به بیرون جلوگیری میکرده است .
شیوه ی کار به این است که سفال های لعاب داده شده را بر مبنای طرح اصلی بُریده و سپس با در کنار هم قرار دادن آن ها طرح اصلی را می سازند . مقبره ی جعفر اصفهانی ، بقعه ی شیخ صفی الدین اردبیلی و پنجره ی مشبک کاری مسجد شیخ لطف الله اصفهان از زیباترین کاشی های مُشبک کاری شده است .

[icon name=”tags” class=”” unprefixed_class=””]کاشی کاری قدیمی و سنتی

---

#کاشی # سرامیک #سرام پخش
[flm_button link_address=”http://cerampakhsh.com/mag” link_target=”_blank” icon_placement=”Left” button_text=”گردآوری شده توسط: پایگاه اطلاع رسانی کاشی و سرامیک سرام پخش” font_family=”Shabnam” button_size=”XS” button_color=”Light” button_style=”Border” button_hover=”HoverB-Dark” rounded_corners=”3″]

[flm_button link_address=”https://instagram.com/cerampakhsh” link_target=”_blank” icon_placement=”Left” button_text=”اینستاگرام ما را دنبال کنید” font_family=”Shabnam” font_size=”15px” button_size=”XS” button_color=”White” text_color=”Purple” button_hover=”HoverF-Purple” rounded_corners=”3″ custom_border_color=”9f5de2″ animate_icon=”Grow” icon=”fa-instagram”]