صنعت کاشی و سرامیک، از اهمیت بالایی در اقتصاد کشور دارد و لذا بررسی فاکتورهای تاثیرگذار در این حوزه از جمله طرح کاشی، نیز اهمیت به سزایی در همین راستا دارد.
کاشی کالایی با اهمیت در اقتصاد
از سده هجدهم میلادی که عظیم ترین تحول جهانی یعنی انقلاب صنعتی رخ داد، تجارت رشد و جلوه تازه ای یافت و در نظام جهانی تجارت، صادرات اهمیت بیش از اندازه ای پیدا کرد.
به همین دلیل اهمیت دادن به صنایعی هم چون کاشی و سرامیک، که جایگاه مناسبی در صنعت و اقتصاد ایران دارد و از همه مهم تر پتانسیل های لازم برای تبدیل شدن به یک قطب بزرگ اقتصادی را دارد، بیش از پیش مشخص می گردد.
نقش و طرح کاشی، اهمیت به سزایی در فروش و صادرات کاشی و سرامیک دارد و به عنوان عنصر کلیدی در موفقیت فروش محصول کاشی و سرامیک به شمار می آید و لذا توجه ویژه به این موضوع بسیار برای صنعت کاشی و سرامیک اهمیت دارد.
لزوم اهمیت و توجه به کاشی و طرح کاشی
جستجوی راه های جدید جهت رقابت در بازارهای رقابتی جوهره اصلی تفکر استراتژیک و استراتژی بازاریابی بوده و کسب مزیت رقابتی موضوع اصلی مباحث استراتژی است و در دهه های اخیر مورد توجه جدی صاحب نظران مدیریت قرار گرفته است.
در مباحث اقتصادی، این موضوع مطرح میشود که برای استفاده کارآمد از منابع جهان و بهبود رفاه در جوامع، کشورها باید به تولید محصولاتی بپردازند که در تولید آنها نسبت به سایر ملل دارای مزیت می باشند.
“آدام اسمیت در کتاب “ثروت ملل” به عنوان پیشگام در بررسی تجارت خارجی کشورها، به این موضوع پرداخته است که هنگامی که کشوری در تولید یک کالا نسبت به کشورهای دیگر کارایی بالاتری داشته باشد، آن گاه در عرصه تجارت به برتری مطلق دست می یابد.
وی معتقد بود که هر کشوری میبایست در تولید کالایی تمرکز یابد که در آن نسبت به سایر کشورها از مزیت مطلق برخوردار بوده و کالاهایی را وارد نماید که کشورهای دیگر نسبت به او دارای برتری باشند. اما ۴۰ سال پس از این نظریه، “دیوید ریکاردو” با طرح نظریه “مزیت نسبی” استدلال نمود که مزیت مطلق شرط لازم برای تجارت و مبادله نبوده و وجود مزیت نسبی برای این منظور کافی است.
مزیت نسبی کشورها براساس دو معیار مزیت نسبی آشکار شده و هزینه منابع داخلی است. مزیت نسبی آشکار شده (RCA) به محاسبه سهم یک کشور از صادرات جهانی می پردازد.
صنعت کاشی و سرامیک در ایران از مزیت نسبی برای تولید برخوردار است اما در بحث صادرات این محصول معیارهای لازم برای صادرات پایدار در آن مورد توجه قرار نگرفته است که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.
هزینه منابع داخلی (DRC) در حقیقت به اندازه گیری هزینه های ناشی از فرصت از دست رفته واقعی منابع داخلی، برحسب قیمتهای جهانی که برای تولید یک کالای خاص مصرف شده است، می پردازد.
در این معیار، مقدار هزینه منابع داخلی از مقایسه هزینه فرصت منابع داخلی مصرف شده در تولید یک کالا (منابع طبیعی، نیروی کار، هزینه انرژی و سرمایه) با ارزش افزوده آن کالا با قیمتهای مرزی بدست می آید.
نکات طراحی
کسانی که به سبک های جدید و به روز علاقه دارند، کاشی با طرح ها و افکت های سیمانی می تواند گزینه مناسبی برای سلیقه شان باشد.
بتن در حقیقت ماده ای است که در دنیای جدید، سازه های بتنی مدیون آن است و این ماده به عنوان یک عنصر اصلی در تمامی سازه ها نمود دارد و آثار جدید معماری زیادی بر پایه آن شکل گرفته است و در نتیجه فراتر از یک ماده ساختمانی ساده عمل کرده است و جای خود را در صنعت صاختمان به خوبی باز کرده است.
در سبک معاصر استفاده از افکت هایی که بتواند جلوه جدیدی به محیط ببخشد بسیار مورد توجه قرار گرفته است. مزایای استفاده از کاشی اعم از مقاومت در برابر آتش و عدم وجود ماده فرار و تبخیر شونده و آلوده کننده محیط زیست در صورت مواجهه با حرارت (فاقد مواد VOC یا فرار)، مقاومت بالا در مقابل تنش های فشاری و همچنین اصطکاک که آن را برای استفاده در فضای عمومی مناسب می سازد.
هزینه های عوامل تولید شامل نیروی کار، دستمزد، سرمایه شرکت، هزینه های غیر تجاری اعم از مالیات، انرژی، آب و برق، اجاره، هزینه های تعمیرات و نگهداری، بیمه و … می شود.
با کسر نمودن ارزش اقلام و مواد تجاری مصرف شده در تولید یک واحد کالا (به ارز خارجی) از بهای جهانی محصول، می توان ارزش افزوده خالص محصول را به ارز خارجی بدست آورد.
بنابراین شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک، باید برای بررسی عملکرد مالی شرکت خود و بررسی شود و زیان واقعی و تعیین قیمت واقعی کاشی و سرامیک برای صادرات، از قیمت واقعی ارز در بازار، استفاده کنند.
زیرا همواره بخشی از صنعت کاشی و سرامیک، از جمله ماشین آلات و تجهیزات، بخشی از مواد اولیه و … باید از بازارهای خارجی تامین شود و بنابراین تعیین قیمت محصول باید براساس قیمت جهانی ارز انجام شود.
مقاومت در برابر لک و آلودگی و … کاشی ، آن را به عنوان یک پوشش تمام عیار برای انواع سطوح در بیرون و داخل ساختمان تبدیل می نماید. طرح های بر پایه افکت سیمان می تواند به صورت تلفیقی با طرح های دیگر کار شود و آثار زیبایی خلق شود.
گرمای طرح های Cotto، همراه با رنگ های خنثی بتن، مجموعه ای از طرح با دو تم متفاوت را ایجاد می کند که این موضوع، ترکیب رنگی زیبا و منحصر به فرد و هنرمندانه ای به محیط می بخشد، درحالی که رنگ های گرم و مدرن احساس هیجان شهری را ارائه می دهد، رنگ های خنثی در کاشی با افکت س یمانی سبکی کاملا جدید برای فضاهای مدرن ایجاد می شود.
معمولا در این سبک کار از لعاب مات برای سطح کاشی بهره گرفته می شود و استفاده از لعاب براق با پولیشی برای این نوع طرح ها رایج نیست.
سطح کاشی می تواند بسته به نوع لعاب از لعاب نرم و یا کمی زبر پوشیده شده باشد. بسته به نوع طرح، استفاده از سطوح با نقوش بر آمده و برجسته ریز نیز می تواند به ایجاد ظرافت و زیبایی طرح کمک شایانی نماید.
در سال های اخیر ارزش جهانی محصول کاشی و سرامیک تقریبا در تمامی کشورهای اصلی صادر کننده کاشی و سرامیک در حال افزایش بوده است و این در حالی است که به رغم این افزایش در قیمت صادرات جهانی کاشی و سرامیک، قیمت محصول صادراتی کاشی ایرانی در سال های اخیر روندی نزولی داشته است و این به معنی عدم توجه دولت و همین طور تولید کنندگان و صادرکنندگان کاشی و سرامیک به مقوله های اصلی اقتصادی در این حوزه است.
البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که شرایط اقتصادی در کشور ما و بحران های اقتصادی و بحث رکود اقتصادی و تحریم ها نیز بر این مهم تاثیر گذار است.
طرح کاشی بر پایه افکت رنگی
صنعت کاشی و سرامیک در ایران، تقریبا در تمامی موارد عنوان شده دارای مزیتی است که می توان به این صورت عنوان کرد که در هیچ کشور دیگر این مزایا به صورت کامل یافت نمی شود.
بزرگترین تولید کننده کاشی و سرامیک در جهان، یعنی چین علیرغم وجود نیروی کار ارزان، دارای منابع انرژی فسیلی هم چون گاز برای تامین سوخت برای کوره های پخت کاشی نیست و باید یا از سوخت های دیگر هم چون زغال سنگ برای این منظور استفاده کند که بسیار آلاینده بوده و یا گاز مورد نیاز خود را وارد نماید.
ایتالیا، اسپانیا و ترکیه نیز به عنوان کشورهای دیگر تولید کننده اصلی کاشی و سرامیک نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
نکات طراحی:
طرح های ساده با رنگ بندی ساده، کماکان یکی از سری طرح های زیبایی است که در بازار مخاطب خاص خود را دارد. این سبک از کاشی که می تواند در انواع ساده رنگی با انواع لعاب های مات و براق، سطح پولیشی و … باشد، می تواند طرح های قدیمی فلفل نمکی و … که همراه با افکت های رنگی ساده هستند را نیز شامل شود.
کاشی های با رنگ های تیره تا روشن در بازه این طرح ها قرار دارد و بیش ترین رنگ های مورد توجه در بازار فلفل نمکی در این تم رنگی را می توان در طرح های کرم، بژ، سفید و … دانست.
این قبیل کاشی ها اگر از نوع گرانیتی و یا پرسلانی باشند، گزینه بسیار مناسبی برای پوشش کف مراکز خرید، سالن های بزرگ و … هستند که می تواند به صورت ترکیبی از رنگ های تیره و روشن، به صورت طرح های منظم و یا حتی رندم و غیر منظم کار شود.
در بحث مواد اولیه، بخش بزرگی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید کاشی و سرامیک، از داخل کشور، قابل تامین است که این مزیت نیز در کشورهای دیگر همچون ایتالیا و اسپانیا به عنوان قطب اصلی صادرات کاشی و سرامیک مهیا نیست.
در بحث نیروی کار نیز ایران در میان کشورهای اصلی صادر کننده کاشی و سرامیک، ارزان ترین نیروی کار و هم چنین نیروی متخصص را در اختیار دارد که این موضوع نیز اهمیت به سزایی برخوردار است.
در بخش انرژی و آب و برق نیز، قیمت این اقلام در ایران به مراتب، پایین تر از کشورهای دیگر و حتی چین می باشد و در نتیجه با درنظر گرفتن تمامی جنبه های ذکر شده ایران دارای مزیت های فراوان برای تولید و صادرات کاشی و سرامیک است که باید به آن توجه جدی شود.
طرح کاشی بر پایه افکت چوب
نیروی رقابت در صنعت موضوع مهمی است که باید مدیران شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک به اهمیت آن پی ببرند.
پنج نیروی مهم تشکیل دهنده ساختار هر صنعت از دیدگاه پورتر عبارتند از: تهدید ورود شرکت های جدید، قدرت چانه زنی عرضه کنند کنندگان، قدرت چانه زنی خریداران، تهدید عرضه کالاها و خدمات جانشین و رقابت بین شرکت های موجود در صنعت با دقت در این موضوع ها، متوجه می شویم که بخش طرح کاشی، که در حقیقت، زیبایی و نمای کاشی به آن وابستگی مستقیم دارد، از اهمیت به سزایی برخوردار است.
طرح کاشی، چه در بخش رقابت بین شرکتهای تولیدی، چه از دیدگاه مشتری و عرضه کالا، جزو پارامترهای بسیار با اهمیت بوده و باید در این عرصه، نهایت تلاش و همت گماشته شود.
بنابراین از فاکتورهای مهمی که در این بخش می توان از آن نام برد و به طرح کاشی وابستگی مستقیم دارد، می توان به استراتژی تمایز محصولات اشاره کرد.
در حقیقت طرح کاشی، در کنار کیفیت، فاکتوری است که می تواند نماد و شاخص اصلی تمایز یک تولید کننده تراز اول با تولید کنندگان درجه چندم به شمار آید.
برای پاسخ به خواسته های مشتری و نیاز بازار، طرح های روز کاشی و سرامیک دنیا باید در دستور کار شرکت های تولیدی قرار داد و برای موفقیت یک شرکت در بازار، نمی توان برای این موضوع پراهمیت، ارزش کمی قایل شد.
در مفهوم CSF در تدوین استراتژی هر سازمان، نقش تمایز یا تفاوت در نوع محصول تولیدی، به عنوان یکی از ارکان اصلی تولیدی در نظر گرفته شده است.
همین طور پاسخ سریع به نیاز بازار و مشتری در کنار رهبری بهای تمام شده کالا، نیز از دیگر پارامترهای مهم در این حوزه می باشد که طرح کاشی نیز در همین حوزه قرار می گیرد و طرح های عرضه شده توسط شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک، همواره باید با در نظر گرفتن نیاز بازار و مشتری تولید و عرضه شوند.
با در نظر گرفتن این پارامترها ما قادر به ایجاد مزیت رقابتی برای محصولات کاشی و سرامیک خود خواهیم بود و لذا می توان انتظار ایجاد ارزش افزوده برای کالا را در صورت رعایت کردن این پارامترها داشت.
بازار کاشی و سرامیک، همانند سایر محصولات ساختمانی، باید براساس سلیقه مشتریان به روز شود و در این راستا باید علاوه بر رصد بازار، خلق طرح نیز نمود و سلیقه بازار را براساس طرح خلق شده، تغییر داد که این مستلزم کسب دانش در زمینه طراحی و استفاده از کارشناسان خبره در این حوزه و همین طور تکنیک های بازاریابی است.
برای ماندگاری و موفقیت در صنعت کاشی و سرامیک، توجه به عوامل کلیدی موفقیت و سرمایه گذاری در حوزه های مربوطه نقشی اساسی دارد.
نکات طراحی :
اگر به محیط گرم و دلنشین علاقه دارید، طرح کاشی با تم چوب یک گزینه بسیار مناسب برای ایجاد حس گرمی و حرارت در محیط است. با استفاده از کاشی با تم چوب، فضا را از نظر زیبایی شناسی، هم سنتی و هم مدرن کرده اید.
به دلیل این که بشر از دیرباز استفاده از چوب برای طراحی داخلی و فضای بیرونی ساختمان را در نظر داشته است، این ماده و این تم رنگی از نظر بصری برای ما خوشایند است و رنگ های گرم استفاده شده در آن به محیط گرمی می بخشند.
در این سبک طرح، چیدمان کاشی نیز تنوع زیادی دارد و می توان از انواع طرح های با ابعاد مربعی و یا مستطیل و حتی مستطیل کشیده یا پارکتی برای چیدمان استفاده کرد.
امروزه سایزهای ۲۰ یا ۱۵ در ۱۲۰ سانتی متر، یکی از گزینه های بسیار رایج برای انواع طرح های کاشی با تم چوب است. از نظر چیدمان نیز می توان ترکیبات بسیار متنوعی از نوع چیدمان ساده و یا تلفیقی را برای این نوع از کاشی ها پیاده کرد و محیط زیبا و متنوعی را ایجاد کرد.درک این موضوع باید همواره به روز بود و تغییرات و روند بازار را رصد نمود.
در هر صنعت، دسته ای از عوامل حیاتی برای موفقیت محصولات آن صنعت وجود دارد، که ماهیت آن صنعت را مشخص می کند. به همین منظور باید فاکتورهای محیطی، فاکتورهای زمانی و استراتژی رقبا مورد بررسی قرار گیرد.
در خصوص صنعت کاشی و سرامیک، فاکتورهای محیطی نقشی اساسی در تعیین استراتژی هر شرکت تولیدی دارد. به عنوان مثال، محصولات تولیدی کاشی و سرامیک، باید براساس سلیقه بازار هدف مورد نظر طراحی و اجرا شوند.
این طور نیست که هر محصولی بتواند در تمامی بازارهای منطقه موفق عمل کند و در نتیجه باید براساس نیاز بازار هدف، محصولاتی مورد نیاز آن بازار را روانه بازار کرد و یا برای آن بازار هدف، سلیقه سازی کرد و محصول مورد نظر را به آن بازار، به عنوان یک محصول خوب معرفی کرد.
در کتاب “مدیریت استراتژیک” نوشته تامسون و استریکلند شش گروه عوامل تولیدی، تکنولوژی، توزیع، بازاریابی، مهارت و توانایی سازمان به عنوان عوامل اصلی در موفقیت هر شرکت به شمار می آید.
به عنوان مثال در صنعت کاشی و سرامیک، امروزه، سایز مورد توجه بازار سایز ۶۰ در ۱۲۰ و سایزهای بزرگتر است و اگر یک شرکت در تکنولوژی تولید خود به این موضوع بدیهی توجه ننماید، قطعا در بحث رقابت از سایر شرکتهایی که نیاز بازار را در نظر گرفته اند، عقب می ماند.
در بازار کاشی و سرامیک کشور، ارایه محصولات کاشی و سرامیک به صورت تقریبا مشابه در بین بسیاری از تولید کنندگان این محصولات، موجب افزایش حساسیت خریداران نسبت به قیمت کالا می شود و در نتیجه خریداران نسبت به تولید کنندگان از قدرت چانه زنی بالاتری برخوردارند.
اینجاست که بحث اهمیت ایجاد ارزش افزوده برای محصولات کاشی و سرامیک و تولید کاشی های با طرح، ابعاد و کیفیت متفاوت و بهتر نسبت به آنچه که به وفور در بازار یافت می شود، مشخص می گردد.
نکته دیگری که باید مد نظر شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک قرار گیرد، این است که علاوه بر شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک رقیب، محصولات جانشین کاشی و سرامیک، از جمله سنگ های ساختمانی، پارکت، لمینت، سایر کف پوش ها و … نیز تهدیدی برای صنعت کاشی به شمار می آیند و لذا وظیفه شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک در این است که مزایای استفاده از کاشی را در کنار زیبایی طرح های کاشی و سرامیک، نسبت به سایر مصالح برای مشتریان خود شفاف سازی و تبیین کنند.
بنابراین بهبود کیفیت محصولات کاشی و سرامیک، تولید محصولات متنوع و اهمیت دادن به طرح کاشی در این راستا، بیش از پیش مشخص می گردد تا بتوان در این بازار سراسر رقابتی، موفق عمل نمود.
در این بازار، به دلیل ایجاد قدرت انحصاری، تبلیغات و برقراری ارتباط مناسب با مشتریان و توزیع کنندگان لازمه ادامه کار و حرکت بنگاه اقتصادی است.
تمامی برندهای برتر در دنیا، حتی در اوج دوران موفقیت و فروش خوب محصولات خود، برای بحث تبلیغات اهمیت به سزایی قایل هستند. نمونه بارز این کار شرکت کوکاکولاست که همیشه و همه جا و در هر موقعیتی از بحث تبلیغات خود غافل نمی شود.
عوامل موفقیت صنعت کاشی در ایتالیا و اسپانیا
باتوجه به این که شناخت عوامل موثر بر موفقیت شرکت ها و کشورهای پیشتاز در صنعت کاشی و سرامیک، از اهمیت به سزایی برخوردار است،
می توان در خصوص وضعیت کشورهایی مثل ایتالیا و اسپانیا که قیمت محصولات صادراتی کاشی و سرامیک این کشورها بعضا بیش از ۱۰ برابر محصولات صادراتی کاشی ایرانی در بازار جهانی هستند عوامل زیر را به عنوان عوامل کلیدی در موفقیت صنعت کاشی و سرامیک در این کشورها برشمرد.
عواملی همچون شناخت نیاز خریداران، استفاده از تکنولوژی مدرن و جدید برای تولید محصول و استفاده صحیح از تکنولوژی موجود (بعضا در بسیاری از شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک ایتالیا و اسپانیا از به روز ترین ماشین آلات برای تولید کاشی استفاده نمی شود،
ولی با در نظر گرفتن امکانات و استفاده بهینه و حداکثری از تکنولوژی موجود، محصولات بسیار زیبا با ارزش افزوده بالا، تولید و روانه بازار می شود،
استفاده از نیروی کار متخصص و مجرب، وجود سیستم های پشتیبانی و بهبود فرایندها (به عنوان مثال وجود مراکر تحقیقاتی فعال و عملی و همین طور ارتباط مستقیم دانشگاه و صنعت در بخش نوآوری و خلق طرح)، از عومل اصلی موفقیت شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک در این کشورها می باشد.
تولید محصولات متنوع، بهبود مستمر فرایندها، ارایه خدمات به مشتریان، رعایت استانداردهای کیفیت و سرمایه گذاری در تکنولوژی مدرن نیز از دیگر عوامل موفقیت شرکتهای تولیدی کاشی و سرامیک به شمار می آید.
شرکت های داخلی تولیدی کاشی و سرامیک، باید به این سوالات پاسخ دهند که چند درصد از درآمد شرکت تولیدی خود را صرف به روزرسانی و بهینه سازی تجهیزات خود می کنند؟ چند درصد از درآمد شرکت در خود شرکت مصرف می شود؟ چه میزان برای معرفی صحیح محصولات خود در بازارهای داخلی و خارجی هزینه می کنند؟ چقدر برای آموزش و تکنولوژی تولید و متخصصین خود هزینه می کنند؟
عواملی هم چون بهبود فرایندهای تولیدی، افزایش بهره وری، تنوع محصولات و تولید در مناطق جغرافیایی مناسب از دیگر عوامل موفقیت محصولات کاشی و سرامیک در این کشورهای پیشرفته است.
تولید در منطقه مناسب جغرافیایی، یکی دیگر از همین مواردی است که در ایران به طور جدی به آن بی توجهی شده است. به عنوان مثال، وجود شرکت های تولیدی در نزدیکی مرزهای بازارهای صادراتی، نزدیکی کارخانه تولیدی کاشی و سرامیک به معادن و مواد اولیه مورد نیاز برای کاهش هزینه های تمام شده و دسترسی آسان به بازارهای صارداتی از مواردی است که در ایران مورد غفلت جدی واقع شده است.
هسته مرکزی تولید کاشی و سرامیک کشور، در منطقه ای قرار دارد که از نظر معادن، موقعیت نکته دیگری که در کاشی با طرح سنگ می تواند مورد توجه قرار گیرد این است که این طرح می تواند از لعاب براق، مات و سطح کاملا پولیشی را شامل شده و در نتیجه اگر طرفدار سطوح صیقلی و درخشان هستید، گزینه کاشی پولیشی، گزینه کاملا مناسبی است.
جغرافیایی و دسترسی به بازارهای خارجی، آب و سایر عوامل محیطی در شرایط مناسبی نمی برد و جا دارد که افرادی که قصد توسعه و یا راه اندازی واحد جدیدی دارند این مورد را مد نظر قرار دهند.
در اسپانیا به عنوان بزرگترین صادرکننده کاشی و سرامیک دنیا بعد از چین و البته با قیمتی به مراتب بالاتر از محصولات چینی، قطب صنعت کاشی و سرامیک، این کشور در نزدیکی چند بندر مهم صادراتی این کشور قرار دارد.
در ایتالیا، بخش بزرگی از بازار هدف محصولات کاشی این کشور، کشورهای فرانسه و آلمان است که از نظر جغرافیایی، قطب صنعت کاشی در ایتالیا، فاصله مناسبی با این کشورها دارد.
بنابراین در نظر گرفتن فاکتورهای تولیدی، تکنولوژیکی و بازاریابی، همه و همه در موفقیت این کشورها در بازار جهانی نقش دارد.
در بخش بازاریابی، تولید محصولات متنوع و مورد نیاز بازار، ارزیابی سریع و صحیح بازار، ارائه خدمات مناسب به مشتریان سرلوحه کار شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک ایتالیایی و اسپانیایی قرار گرفته است و در بخش تکنولوژیکی نیز با بهبود فرایند و ارایه طرح های روز با کمک بهترین مواد و افکت های ویژه سعی در حفظ بازار دارند.
نکته دیگری که در کاشی با طرح سنگ می تواند مورد توجه قرار گیرد این است که این طرح می تواند از لعاب براق، مات و سطح کاملا پولیشی را شامل شده و در نتیجه اگر طرفدار سطوح صیقلی و درخشان هستید، گزینه کاشی پولیشی، گزینه کاملا مناسبی است.
عملکرد مالی و صنعتی شرکت های موفق، در کشورهای پیشرفته کاملا مشخص است و میزان تولید، تعداد خطوط، بهره وری این شرکت ها، قیمت فروش محصولات این شرکت ها در بازارهای جهانی، همه ساله، به صورت آمار مشخص از سوی مراجع صنفی این کشورها معرفی و ارایه می شود ولی چنین آماری از نحوه عملکرد شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک داخلی در دسترس نیست و این نشان از ضعف صنعت و اقتصاد ما در حرکت های علمی جهت بررسی عملکرد این شرکت هاست.
شرایط فروش محصولات کاشی ایرانی در بازار جهانی، عدم ارایه مناسب این محصولات در بازارهای هدف، کاهش قیمت محصول کاشی ایرانی در بازارهای هدف علیرغم افزایش جزیی در میزان صادرات در سال های اخیر، نشان از روندی کاهشی در مزیت نسبی محصول کاشی ایرانی در بازارهای خارجی دارد و این موضوع باید بطور جدی توجه مسئولین و متولیان صنعت مورد بررسی قرار گرفته و راهکاری برای برون رفت از شرایط مذکور اندیشیده شود.
نتایج حاصل از بررسی عوامل کلیدی موفقیت در صنعت کاشی، می توان بیان داشت که “تولید با هزینه پایین” که به دلیل عواملی هم چون قیمت پایین نیروی کار، مواد اولیه و انرژی در ایران حاصل می شود، امروزه به عنوان عامل موفقیت در صنعت کاشی و سرامیک محسوب نمی شود، زیرا نیمی از تولیدات کاشی و سرامیک در کشور، در بهترین حالت در بازار داخلی عرضه می شود.
بخش بزرگی از تولیدات ایرانی باید صادر شود و این درحالی است که محصول کاشی ایرانی، در بازارهای صادراتی با کمترین میزان ارزش در بین تمامی کشورهای دیگر صادر کننده کاشی و سرامیک، صادر می گردد.
بنابراین باید شرایط به گونه ای مهیا شود که بتوان محصولات با کیفیت کاشی ایرانی، به صورت صحیح و با قیمت مناسب، در بازارهای جهانی عرضه شود و این امر نیازمند تلاش و همت مسئولین و صد البته تولید کنندگان کاشی و سرامیک در کشور است.
برای حصول به این مهم، همدلی در بین تولید کنندگان، استفاده از دانش متخصصین و .. علیرغم مشکلات موجود ضروری است. در این مطلب از طرح های کاشی شرکت های Ariana. Apavisa. Aparici. ABK. Caesar. Century, Fincibec. Fondovale. Novabel. Marazzi. Laminam. Porcelanosa. Tuscania. Viva. Imola Ceramica، Azteca، Bestile و … استفاده شده است.
طرح کاشی از اهمیت بسیار بالایی در صنعت کاشی و سرامیک برخوردار است که در ادامه همین مطلب به صورت تخصصی تر در این مورد صحبت خواهیم کرد و نقش و اهمیت آن در صنعت را شرح خواهیم داد.
اگر به دنبال طرح های مات هستید تا در محیط هایی کاشی کاری کنید که تردد بالاتری دارد و نیاز به مقاومت بالاتری در سطح است، می توانید از طرح های مات و یا دارای افکت های خاص بر روی سطح همچون افکت شوگر یا پروتکتیو و … بر روی سطح استفاده کنید تا خیالتان در مقابل مقاومت به سایش کاشی و یا خط و خش بر روی کاشی در حین استفاده راحت باشد.
به طور کلی برای محیط های عمومی و پررفت و آمد، استفاده از طرح های پولیشی کاشی که در مقابل خط و خش همانند کاشی های مات، مقاوم نیستند، توصیه نمی گردد و نیز به دلیل لیز بودن سطح کاشی پولیشی توصیه می شود این نوع کاشی در محیط داخلی استفاده شود و از آن در بیرون ساختمان استفاده نشود.
داستان سرامیک و چگونگی ایجاد آن را همه میدانیم!
انسانها از زمان استقرار در غارها همواره به دنبال یافتن سرپناهی بوده اند که آنها را از گزند باد و باران درامان بدارد. غارها به دلیل وجود بدنه غیرقابل نفوذ کمک خوبی برای تامین راحتی انسان ها بودند که حشرات موذی، گرما و سرما، رطوبت و… مانع آرامش و آسایش انسان ها نشوند.
عدم نفوذ آب و گرما و سرما دلیل دیگری بود که انسان ها در غار احساس آرامش و راحتی می کردند اما تعداد غارهای موجود در منطقه کم و همگام با رشد جمعیت انسان ها نبود.
همواره عده محدودی از انسان ها این شانس را داشتند که در غار زندگی کرده و عده کثیری به دنبال سرپناه مناسب بودند. این رقابت ریشه بسیاری از نزاع های اولیه بود. ایجاد غارها به دست انسان کار بسیار سخت و دشواری است.
بنابراین با توجه به نبود ابزار مناسب و سختی بدنه کوه ی این کار زمان زیادی می خواست و در این زمان انسان اولیه بی سرپناه بود.
دروازه پشتار دروازه بابل است که سال ۵۷۵ پیش از میلاد به دستور ساخته و نام آن از الهه آشوری، ایشتار شده است. اصل این دروازه اکنون پرگامون برلین نگهداری می شود.
دروازه ایشتار را نخستین بار باستار آلمانی رابرت کلدوی در جریان حفاریه بابل (۱۸۹۹-۱۹۱۷) کشف کرد. بقایای این پس از آنکه موزه پرگامون برلین در سال ۱۹۳۰ گشایش یافت به آنجا منتقل و بازسازی شد.
ارتفاع دروازه ایشتار به بیش از ۱۲ رسیده است. در ضلع جنوبی آن سه بزرگ و راه سنگفرشی وجود داشته که د به بیش از نیم مایل می رسیده است.
وسط این دروازه از آجرهای فیروزه ای و آبی براق پوشیده شده است. بر روی آنها ردیف هایی از نقش های شیر و اژدها و احشام وجود دارد که در تصاویر کناری مشاهده می شود.در تصاویر زیر تصویرگاوی شاخدار در بالای ردیفی از گل ها مشاهده می شود.
طرح کاشی بر پایه افکت فلزی
در کوه های خاکی حفر غار ساده تر بوده ولی نیازهای اولیه انسان در خصوص عدم نفوذ آب و نم وجلوگیری از ورود حشرات موذی را برآورده نمی کرد. اگر انسان می توانست لایه ای بهداشتی و غیرقابل نفوذ روی کف و بدنه غارها ایجاد کند تا حدود زیادی نسبت به مشکلات این نوع غارها آسودگی می یافت.
در این صورت حتی نیاز به حفر غار هم نبود. آجرهای خشتی و بلوک های تهیه شده از انواع مواد معدنی و ساروج نیز می توانست نیاز این انسان را مرتفع سازد.
زمانی که انسان اولیه به صورت تصادفی دریافت که خواص مکانیکی لوح گلی در مجاورت آتش بهبود قابل توجهی می یابد فهمید که خاک و بخصوص خاک پخته، دارای چه ویژگی ها و خواصی است شروع به ساخت ابزارهای مختلفی از جنس خاک پخته نمود.
سفال ها و ظروف جزء نیازهای اولیه انسان بود ولی بعد از این که نیازهای اصلی او مرتفع شد به فکر زیبایی افتاد. انسان اولیه فهمید که می تواند هنر خود را روی دست ساخته خویش اجرا نموده از تماشای آن لذت ببرد رنگ ها و لعاب ها اختراع شد و زمانی که فهمید اگر لوح گلی پخته را روی دیوارهای منزلش قرار دهد تا چه حد می تواند حس زیبایی را در منزل خود القا کند و آن را زیبا نماید.
انسان شروع به تهیه کاشی کرد، او می خواست که بتواند آن را در قطعات کوچک تهیه کرده و روی دیوارهای بزرگ را با آن بپوشاند. بدین سان یک سطح صاف وغیرقابل نفوذ در برابر حشرات، گرما، سرما و رطوبت ایجاد شد.
کاشی به عنوان پوشش داخلی منازل عامل تأمین بهداشت و زیبایی در خانه ها شد. زمانی که انسان به ویژگی های کاشی به لحاظ بهداشتی بودن واقف شد تصمیم گرفت که نقوش زیبایی را روی آن اجرا کرده و این محصول را عامل نمایش زیبایی ها نیز نماید.
در آن زمان، عمده تزئینات منازل و کاخ ها با استفاده از سنگ های زیبا و نفیس بود. لذا سنگ به عنوان مادر کلیه نقوش و طرح های اجراشده برروی کاشی و سرامیک انتخاب شد.
سنگ همیشه به دلیل آن که یک حجم تزئین شده است دارای جذابیت های زیادی برای هنرمندان بوده و کندن، سوراخ کردن و تراشیدن سنگ از هنرهای قدیمی بوده و همیشه مورد استقبال هنرمندان قرار داشته است.
در خصوص کاشی و سرامیک نیز آرزوی هنرمندان و تکنولوژیست ها ایجاد طرح هایی مشابه سنگ بوده است. این ویژگی همیشه از سنگ ها الهام گرفته شده است و کلیه تلاش ها برای هر چه شبیه تر کردن کاشی به سنگ در دست انجام است.
همزمان با روند توسعه تکنولوژی، امکانات شبیه سازی طرح ها و نقوش طبیعی به سنگ های طبیعی فراهم شده و طرح سنگ های مورد پسند عامه مردم در تهیه انواع کف پوش، چوب و فرمیکا کاشی وسرامیک و سایر پوشش های ساختمانی بکار رفته است.
برای آن دسته از مردم که سنگ را دوست دارند ولی امکان خرید و نصب سنگ را در مقیاس گسترده ندارند، این روند خواسته مردم – على الخصوص آن دسته از مردم که به طرح های کلاسیک علاقمند هستند – را به خوبی پوشش داده و خواسته آنها را برآورده می سازد.
در مقابل سایر هنرمندان که به اصالت طرح اعتقاد دارند و مردمی که از طرح های سنگی خسته شده اند خواستار تنوع طلبی، دنباله روی از مد و تغییر ذائقه هستند، این گروه تلاش دارند با معرفی انواع مختلف بافت ها، رنگ ها و نقوش بدعتی در زمینه طرح بویژه در صنعت کاشی و سرامیک از خود بجای بگذارند.
امروزه طرح در صنعت کاشی و سرامیک تبدیل به یک عامل اجرای مد شده است خانواده های اروپائی دو یا سه سال یک بار کاشی و سرامیک منزل خود را تعویض می کنند (البته متاسفانه این اتفاق در ایران هنوز خیلی شایع نیست) با توجه به این که ما در زمینه مد از اروپا تبعیت می کنیم، انتظار می رود در ایران هم شاهد این مورد باشیم.
نکات طراحی
چند سالی است که طرح های با تم فلزی و رنگ های زیبای فلزی در بازار رخنه کرده است و توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
استفاده از تم رنگی فلزاتی همچون آهن، زنگ زدگی آهن، مس و رنگ های دیگری از فلزات و فلزات اکسیده شده گوناگون امروز به عنوان یکی از طرح های اصلی در بازار کشورهای اروپایی است و اکثر تولیدکنندگان مطرح کاشی در ایتالیا و اسپانیا از این افکت های زیبا برای محصولات کاشی و سرامیک خود بهره می برند.
تاریخ دکور کاشی از تاریخ تولید آن جدا نیست، لوح های گلینه اولیه، به دلیل تفاوت در رنگ مواد تشکیل دهنده و شرایط پخت غیرهمگون دارای شید رنگ و عدم یکنواختی در ظاهر لوح بوده و همین ناهمگونی است که زیبایی ایجاد می کند.
در هیچ زمانی نمونه کاشی بدون دکور یافته نشده است و حتی کاشی های ساده تر از ابتدا با ترکیب سنگ حاشیه بندی و تزیین شده اند.
این امر تشابه زیادی با ترکیب بندی لباس داشته و مبین پیروی الگوی ثابت تزیینی در جوامع بشری می باشد. حتی امروز هم استفاده از انواع رنگ های طلایی و قطعات کریستال در دکوراسیون کاشی از همین نقطه منشعب شده است.
نکات طراحی
اگر سلیقه خاص و جسورانه ای دارید طرح های کاشی با تم کاغذ دیواری می تواند گزینه بسیار مناسبی برای دکوراسیون شما باشد. این طرح ها می تواند به صورت تلفیقی با استفاده از سایر طرح ها همچون چوب و سنگ در دکوراسیون بکار گرفته شود و یا این که بخشی از دیوار و یا سالن به این طرح های زیبا اختصاص داده شود تا جلوه متفاوت و البته زیبایی را به محیط ببخشد.
برای انتخاب کاشی با تم کاغذ دیواری بایستی به رنگ سایر وسایل و اشیای خود در پذیرایی نیز توجه کنید و رنگی را انتخاب کنید که با سایر اشیای خانه تان هماهنگی داشته باشد.
لازم نیست که کل دیوارهای محیط را با یک نوع کاشی دکور کنید و یا فقط از طرح های شلوغ استفاده کنید، بلکه می توانید بخشی از دیوار مانند پشت تلویزیون خود را طرح شلوغ و مابقی دیوارها را ساده انتخاب کنید تا جلوه و زیبایی کار بیشتر باشد و از نظر بصری چشم خسته نشود.
امروزه به تکنولوژی چاپ دیجیتال، امکان چاپ انواع مختلف طرح بر روی سطح کاشی فراهم شده است و البته افکت های زیبایی نیز که به بازار آمده است، می تواند به زیبایی بیشتر کار کمک شایانی نماید.
کاشی با سایز بزرگ یا کاشی اسلب نیز می تواند در این میان گزینه مناسبی باشد و از طرح های زیبای کاشی در سایز بزرگ بهره بگیرید.
ممکن است در ابتدا قیمت کاشی اسلب نسبت به کاشی های معمول بالاتر باشد، ولی مطمئن باشید یکپارچگی و زیبایی کاری که با استفاده از کاشی اسلب ایجاد می شود، چنان نتیجه زیبایی را برای شما ایجاد می نماید، که از هزینه ای که کرده اید رضایت خواهید داشت.
تکنولوژیست های تولید کاشی طرح را با منظور دیگری دنبال می کنند. طرح سبب می شود که اشکالات ظاهری کاشی کمتر مشخص شده و درجه بندی تولید را افزایش دهد. به تصدیق کلیه تکنسین های زبده، تولید کاشی ساده (به ویژه سفید و یا رنگی ساده از مشکل ترین انواع تولید است.
اولین دکور در کاشی خیلی تصادفی کشف شده و حاصل قرار گرفتن دراز مدت لوح گلین یا یک بشقاب سفالی – در کنار آتش بوده است. این لوح با توجه به دمای بالا و مدت زمان زیاد قرار گیری در معرض حرارت، پخته و سخت شد.
از طرف دیگر با علم به اینکه لوح گلی دارای مقادیر بالایی از اکسید آهن و سایر ناخالصی های رنگی و زود ذوب است، انتظار می رود که ذوب سطحی در آن اتفاق افتاده و جلوه ای از براقیت لعاب را نیز فراهم کرده باشد.
این لوح کوچک از قدیم تاکنون همچنان جزو پر فروش ترین طرح های کاشی در ایتالیا و اسپانیا است و به آن کوتو Cotto یا پتینه می گویند. که دارای انواع مختلفی بوده و مطمئنا اولین طرح کاشی در تاریخ است.
تنوع بالای رنگ و هاله های متفاوت رنگ در این طرح مدت های مدیدی است که با مدرن ترین ماشین آلات چاپ در حال تقلید و شبیه سازی است.
مفهوم طرح کاشی با توجه به هدف جایگزین کردن کاشی ارزان و پر تیراژ به جای سنگ (یا چوب) گران قیمت و کمیاب توسعه یافت. برای مثال سنگ های مرمر آبی رنگ برزیلی (یا Azul Macaobus) هر متر مربع بیش از ۲۰۰ یورو قیمت دارند.
بدیهی است که منابع سنگ های تزیینی رو به اتمام است و می بایست برای جایگزینی آن فکری کرد. تکنیک طراحی در تهیه کاشی و سرامیک می تواند این هدف را برآورده سازد.
به صورت خلاصه اهداف گسترش طرح در کاشی به دسته های زیر طبقه بندی می شود
• ارزان کردن کار
• امکان تعریف هر سایز و هر نوع سطح
• شخصی کردن طرح (ترجمه انگلیسی لغت Customize به معنی اختصاصی)
• جلوگیری از تکرار یک نقش (اثر استامپی)
• غیر قابل کپی کردن طرح
• نزدیک تر شدن به طرح اولیه طبیعی
• توانایی ایجاد رنگ های متنوع
• توانایی بکارگیری طرح خاص، در محیطهایی که امکان استفاده نمونه طبیعی آن طرح وجود ندارد.
• پیروی از مد این اهداف روش های جدیدی برای ایجاد تنوع در طرح را پدید آورد و در مواردی که هدف ایجاد تشابه با نمونه طبیعی بود، توانمندی های انسان را به نمایش گذارد. لازم می داند اشاره کند که همیشه باب ابداع مفتوح است و یک تکنسین به سادگی می تواند با تلفیق روش های مختلف دکور، با استفاده از چند المان یا مواد تزیینی متفاوت، نقشی جدید بیافریند.
طرح کاشی بر پایه افکت موزاییک
انواع طرح گرافیکی در کاشی
طرح از دیدگاه هنری تعاریف مشخصی دارد که ترجیح میدهم وارد این مبحث نشوم چون در تخصص من نیست. ولی از دیدگاه کاشی که تخصص من است طرح با توجه به دیدگاههای مختلف به دسته های زیر تقسیم می شود:
• طرح های کلاسیک و طرح های مدرن
• طرح طبیعی شامل انواع مواد موجود در طبیعت و سنتزی (عمل آوری شده) – خلق شده توسط کامپیوتر، اتود و… (نقش طراح در آن کاملا مشخص است)
در صنعت کاشی رقابتی شدیدی وجود دارد که بخاطر آن اکثر شرکت ها تمایل پنهانی به تولید کاشی با طرح های مشابه دارند. دلیل این کار شباهت سلیقه مصرف کنندگان است.
باید اشاره کرد که در حال حاضر طرح های مشخص و انگشت شماری، توسط اکثر شرکت های تولیدی، حداقل در یک ویرایش و یا به صورت ترکیبی از چند خانواده طرح به تولید می رسند.
هدف ما از بررسی طرح آن است که بگوییم در دنیای طرح محدودیتی برای الگوبرداری وجود ندارد و هر آن چیزی که مشتری تصور کرده و از آن خوشش بیاید می تواند به عنوان طرح کاشی در نظر گرفته شود.
این هم یکی دیگر از مزایای استفاده از کاشی و سرامیک در دنیای تزیینات و دکوراسیون داخلی است. گاهی سایز و رنگ و ویژگی های سطحی کار خود می توانند گویای مفهوم طرح باشند.
نکات طراحی
طرح ها و بافت های قدیمی و نوستالژیک، همیشه طرفداران خاص خود را دارند. در این راستا، در سال های اخیر، طرح های بر پایه افکت های موزاییکی قدیمی، در بازار اروپا رواج بسیار زیادی داشته است و تقریبا تمامی شرکت های مطرح تولیدی کاشی و سرامیک، این تم از طرح و رنگ را در سبد کالای خود گنجانده اند و با توجه به امکان تلفیق این قبیل طرح ها با نقش و طرح های سنتی، دایره گسترده ای از طرح با این تم قابل عرضه است.
برخی از متداول ترین انواع طرح های کاشی در بازار فعلی عبارتند از :
انواع طرح سنگ. این طرح ها با جلوه های براق، مات، صاف، بافت دار یا استراکچر، فلیم Flamed نیم پولیش Lappato or Hond و با انواع پانچ های استراکچر، سنگ های برش خورده و ناهم سایز، سنگ های تزیین شده با انواع دکورهای مدرن و نقوش حکاکی شده، سنگ های چاپ خورده، سنگ های پتینه شده، سنگ معدن فلزی و سنگ های زنگار بسته و قدیمی و… در بازار موجود است.
لازم به ذکر است که با کمک تکنیک چاپ دیجیتال روی انواع پانچ های ناصاف و استراکچر امکان چاپ هر ویرایشی از طرح سنگ روی کاشی فراهم است.
• انواح طرح چوب، چوب با طرح راسته، چوب گره دار، چوب کهنه، چوب پوسیده، چوب ساییده، چوب سوخته، پارکت، چوب های برش خورده، چوب براق و جلا داده شده، چوب مات، چوب سند بلاست شده، چوب اکلیل خورده، چوب مدرن، چوب کشتی و طرح های چیدمان قطعات چوبی به شکل هندسی و غیر هندسی.
• انواع چرم، پوست طبیعی همه حیوانات، چرم دباغی شده، چرم مدرن، چرم تکه دوزی، چرم کهنه، چرم تزیین شده با داغ، چرم بافت دار و طرح انواع گل، طرح انواع ساقه و برگ، طرح آویز گیاهان. شامل نمونه های سمبلیک، سنتی، طبیعی، مدرن و پست مدرن.
نکات طراحی
طرح های بر پایه ترکیبات رنگی طلایی و نقره ای از دیرباز سلیقه خاصی از بازار را در بخش های مختلف پوشش داده است. درسال های اخیر با ورود تکنولوژی کوتینگ و پولیش به صنعت کاشی و سرامیک، استفاده از این افکت های زیبا بیش تر مدنظر قرار گرفت.
این افکت های طلایی و نقره ای بر روی کاشی های با سطح صاف و خصوصا استراکچر و با نقش برجسته بسیار مورد توجه بازار قرار گرفته است.
• طرح های مدرن با براقیت و انعکاس مثل طرح فلز، طرح بافتهای فلزی و ورقه های موج دار، طرح فویل چروک، انواع متالیک روی انواع مختلف پانچهای استراکچر و لوستر و لعاب هفت رنگ و …
• طرح های مصالح ساختمانی مثل طرح سیمان، طرح موزاییک، طرح آجر، طرح پنل های پیش ساخته بافت دار، موزاییک و ….
• طرح پارچه، طرح پرده، طرح پارچه روکش مبل، طرح حریر، انواع داماسک و بته جقه و نقوش مرتبط با پارچه و موارد مشابه.
• طرح ها با افکت هایی همانند کاغذ دیواری، طرح پارکت، طرح تاش و حتی طرح رد قلم نقاشی Stucco، آب رنگ و طرح های با رنگ بندی زیبا.
• طرح های خیال انگیز مثل ابر و باد، طرحهای پیچیده هندسی، طرح های آب صابون، طرح حباب، طرح کف.
نکات طراحی
استفاده از آجر و طرح های برگرفته از نقش و طرح آجر، قدمتی طولانی دارد و از دیرباز ریشه در س لیقه و علایق انسانها داشته است. امروزه با توجه به تکنولوژی چاپ دیجیتال و افکت های خاص، طرح های بر پایه آجر زیبایی و جلوه بیشتری پیدا کرده است.
• طرح های شبیه سازی شده و الگوبرداری شده شماتیک از موج، ابر، حرکت موتیف های مختلف
• طرح های طبیعی مثل پر، مو، برگ نخل، نی، صدف و سایر طرح های برگرفته از دل طبیعت.
از برش (Cut) یا نیم برش کاشی ها (Pre cut) نیز می توان طرح استخراج کرد. ترکیب این برش ها در سایزهای مختلف با هم و یا درج چند قطعه تزیینی با جنس متفاوت در کاشی اصلی (اینسرت Insert) نیز از انواع دکور به شمار می رود.
و هزاران نوع تلفیق و ترکیب و شبیه سازی هر آن چیزی که در عالم وجود دارد که برخی از این موارد در صفحات پیشین مورد بررسی قرار گرفت.
در دنیای طرح (مشابه دنیای مد) یک بازار پرسود تجاری ایجاد شده که برای اجتناب از تداخل کار تولید کننده ها با یکدیگر و جلوگیری از برهم ریختگی فکری مشتری، به صورت سالانه الگوهای مشخصی تعریف می شود که کلیه ماشین سازان، استودیوهای طراحی و لعاب سازان از آن تبعیت کرده و در طی سال براساس آن الگوها، طرح های جدید را به بازار ارایه می کنند.
یکی از این مراکز الگوبرداری مزون اند اوبژه ( Maison & Objet) است. همه ساله در اردیبهشت ماه نمایشگاهی در شهر پاریس برگذار میشود که پیشنهادات مربوط به لوازم دکوری، رنگ، طرح، الگوی بافت و جنس همه ادوات دکوری منزل در آن نمایشگاه معرفی میشود.
نکات طراحی : استفاده از طرح های سنتی و بر پایه نقشها و طرح ها و الگوهای قدیمی همواره یکی از طرح هایی است که اکثر شرکت های مطرح تولید کننده کاشی و سرامیک در دنیا، از این الگوها در طرح های خود بهره می گیرند.
استفاده از نقوش طرح فرش نیز در زمره همین طرح ها می تواند گنجانده شود که شرکت های مطرح اروپایی محصولات زیبایی را با این افکت ها در سالیان اخیر به بازار معرفی کرده اند.
نکات طراحی
شاید شما هم در زمان انتخاب کاشی و سرامیک، رنگ و طرح مورد نظر خود را پیدا نکنید و یا با انتخاب طرح نیاز به تنوع بیشتری در رنگ آن احساس کنید.
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم، کاشی با تم سنتی این قابلیت را دارد که تمام ایده های شما در زمینه طراحی کاشی و سرامیک را به واقعیت تبدیل کنند. کاشی با تم سنتی، نقش های زیبایی دارد و تنوع رنگی در آن بالاست و با توجه به این که در سلیقه ما از دیرباز جاافتاده است، می تواند اکثر سلیقه ها را پوشش دهد.
این محصول را در دیواره ها و کف های قسمت های مختلف ساختمان، می توان مورد استفاده داد و امروزه تنوع سایز این کاشی ها باعث شده است که بیشتر در بازار رخنه کند. کاشی های سنتی یکی از بهترین و قدیمی ترین نوع کاشی محسوب می شوند که طرح و نقش زیبای آنها هیچ وقت برای مشتریان قدیمی نمی شود.
این الگوها توسط طراحان در زمینه های مختلف تولیدی تبدیل به ایده های اجرایی شده و بخش های فروش شرکت های پیشرو، بر روی میزان فروش محصولات خود با استفاده از این طرح ها ارایه نظر می کنند.
مشابه این نمایشگاه در مهرماه در میلان با نام Code، بهمن ماه در فرانکفورت با نام بائوتک و… نیز برگزار می شود. مد در صنعت این گونه کنترل و تجاری می شود.
نقش رنگ در دکور کاشی
همان طور که از تعریف دکور کاشی مشخص است، عامل متمایز کننده هر کاشی از کاشی دیگر دکور آن است. این تعریف تکلیف رنگ را کاملا روشن می کند.
نکات طراحی
افکت های بر پایه طرح پارچه و نقوش آن به یمن تکنولوژی چاپ دیجیتال، امروزه به یکی از طرح های اصلی در س بد کالای شرکت های تولیدی کاشی و سرامیک تبدیل شده است.
به دلیل ورود افکت هایی نظیر ری اکتیو، پروتکتیو برای ایجاد فرورفتگی و برجستگی بر روی سطح کاشی و همچنین امکان اعمال لعاب مات و براق به صورت انتخابی بر روی سطح کاشی، ایجاد افکت هایی نظیر چرم و … نیز مورد توجه شرکتهای تولیدی قرار گرفته است.
زیرا در گذشته محدودیت های تکنولوژیکی، امکان تولید این قبیل طرح ها را به ما نمی داد ولی امروزه، تکنولوژی کمک شایانی به ما برای خلق طرح های زیبا و منحصر به فرد کرده است.
رنگ سبب تمایز کاشی شده یا جزیی از دکور است. ترکیب رنگ ها با هم نیز عامل دکور محسوب می شود. رنگ ها در صنعت کاشی به انواع “زیر لعابی”،”درون لعابی” و “رولعابی” تقسیم می شوند.
رنگ های زیر لعابی
به رنگ هایی گفته می شود که چه به عنوان چاپ و یا انگوب و حتی بدنه رنگی، در مراحل بعدی تولید در خط العاب یا کارگاه پخت سوم، یک لایه لعاب (که معمولا ترانسپارنت نیز هست) روی بخشی از سطح یا کل آن اعمال می شود.
این لعاب ممکن است بسیار نازک و یا بسیار کلفت و ضخیم اعمال شود. این رنگ باید دارای خواص زیر باشند :
• بالعاب و یا پوشش روی کاشی واکنش غیرمعقول نداشته و تغییر رنگ ندهد.
• دارای واکنش هایی که سبب تولید گاز یا حباب می شوند نباشد و در نتیجه کیفیت سطح حفظ شود.
• دارای پایداری کافی ترکیبی بوده و در شرایط پخت سوم تغییر رنگ نامطلوب ندهد.
• با لایه ای که روی آن اعمال شده است به حداکثر ترکنندگی رسیده و در شرایط ترکنندگی جدید با لعاب رویه (که ممکن بعضی از قسمت های آن را بپوشاند) تغییر حاد رنگی نداشته باشد.
نکات طراحی
پیشرفت های انجام شده در فرایند پرس کاشی و امکان ایجاد نقش های با برجستگی و فرورفتگی بیشتر در سطح کاشی، نسبت به گذشته، این امکان را به تولیدکنندگان کاشی و سرامیک داده است که طرح هایی بی نظیر را با کمک بافت استراکچر و رنگ بندی زیبا بر روی سطح کاشی ایجاد کنند.
برخی از این بافت های استراکچر، بدون کمک پرس و با استفاده از انواع افکت بر روی سطح کاشی اعمال می شود.
رنگ های درون لعابی
از این رنگ ها عمدتا جهت تهیه لعاب رنگی استفاده می شود. یکی از متداول ترین مشکلات صنعت کاشی آن است که تکنسین ها جهت انتخاب یک رنگ جهت استفاده درون لعاب و ایجاد لعاب رنگی از همان رنگدانه ای استفاده می کنند که چاپ یا دکور را نیز با استفاده از همان رنگ تهیه می کنند.
رنگ رولعاب در پودر چاپ ایجاد افکت رنگی می کند و رنگ درون لعابی درون بیس و پایه لعاب. همیشه این دو ترکیب یکسانی ندارند و لذا رفتارهای رنگ در هر از این دو بیس مختلف، متفاوت خواهد بود. قبل از توضیح این مطلب لازم میدانم اشاره کنم که رنگ با استفاده از پارامترهای زیر با لعاب (یا پودر چاپ) واکنش می دهد.
الف : میزان ترکنندگی لعاب
لعاب باتوجه به ترکیب خاص شیمیایی خود قادر به حل کردن رنگدانه های مختلف به یک میزان نیست. هر رنگ در یک پایه مشخص لعاب دارای حداکثر حلالیت بوده و بیشترین شدت رنگ را از خود نشان می دهد.
معمولا چون لعاب در کارخانجات به مقدار انبوه موجود است و کیفیت سطحی آن به عنوان کیفیت نهایی محصول مورد توجه است، رنگ ها را براساس لعاب موجود محک زده و تایید یا مردود می کنند.
ممکن است یک رنگ که در یک پایه لعاب دارای پاسخ مناسب رنگی بوده و رنگ شدید و زیبایی را ایجاد می کند در یک پایه لعاب دیگر و یا حتی با یک رژیم حرارتی دیگر دارای کیفیت مطلوب نباشد.
اساس کار بسیار ساده است. اگر آبرنگ را به صورت خشک دیده باشید دارای رنگی کدر و کم شدت است. به محض اینکه به آن آب (که در واقع حلال یا در مثال ما مشابه فاز مذاب برای آن است) اضافه شود، دارای رنگ شفاف و پر شدت می شود. با یک مایع دیگر مثل عسل ممکن است این اتفاق نیفتد.
در رفتار رنگ درون لعاب نیز چنین قانونی حاکم است. اگر لعاب در حالت مذاب، قادر به حل کردن رنگ در خود باشد (به شرطی این حلالیت سبب تخریب رنگ نشود) شاهد رنگی پر شدت و شفاف خواهیم بود. هرچه شدت رنگ در لعاب بیشتر باشد می توان از میزان رنگ به نسبت کمتری استفاده کرده و قیمت تمام شده را کاهش دهیم.
اصولا در انتخاب رنگ در کارخانجات معمولا مبنای انتخاب را بیشترین شدت رنگ طیف مورد نظر قرار می دهند تا در نهایت تداخل عوامل متفاوت مشکلات ناشناخته ای را تحمیل نکند.
غافل از آن که رنگ با شدت بالا به نوبه خود دارای تغییرات بالا نیز بوده و تغییرات جزیی در توزین رنگ و یا شرایط تولیدی (مثل زبره، گرماژ لعاب یا چاپ، دما و اتمسفر پخت العاب سبب بروز شید رنگی در محصولات تولیدی می شود.
نکات طراحی: کاشی های اسلب، امروزه کاربرد بسیار زیادی در خانه از جمله کانتر، میز آشپزخانه، درب ورودی، پوشش نمای ساختمان و … دارد و کاربرد آن معطوف به دیوارهای سرویس و آشپزخانه نیست. خصوصیات مقاومت نسبت به لک پذیری، مقاومت نسبت به خراش آن را نسبت به تمام متریال های مشابه برتری می بخشد.
نکات طراحی
برای جداسازی یک محیط از محیط دیگر در فضای داخلی ساختمان، می توان از تغییر جهت نصب کاشی و یا چیدمان آن بهره گرفت و در نتیجه تفکیک فضا در محیط را به خوبی انجام داد به طوری که نقش و بافت اصلی طرح دچار تغییر اساسی نشود و تنها با کمک تغییرات جزیی این تفکیک انجام شود. باید در نظر داشت که سادگی در دیزاین فضا می تواند منجر به زیبایی منحصر به فردی در محیط شود.
نکات طراحی
برای فضای بیرونی ساختمان، تنها استفاده از کاشی پرسلانی به دلیل ماهیت جذب آب آن توصیه می شود. به دلیل جذب آب نزدیک به صفر در کاشی های پرسلانی، این کاشی ها بهترین گزینه برای پوشش کف و نما در فضای بیرونی هستند.
طرح کاشی با تم چوب برای این فضاهای ویلایی بسیار مناسب است و جلوه زیبایی به محیط می بخشد. همان طور که در تصاویر مشخص است، نحوه چیدمان و استفاده از کاشی، بسته به سلیقه شما تعریف می شود.
ب – طیف رنگ
رنگ ها دارای انواع طیف متفاوتی هستند که معمولا در انتخاب اولیه فقط به رنگ حداکثر توجه می شود. یعنی آن که یک رنگ در حد بالای مصرف ممکن است طیف زیبایی ایجاد کند و با کاهش میزان مصرف اصطلاحاً رنگ پریده و چرک مرده شود.
رنگ دارای یک طیف است یعنی هر رنگ متناسب با درصد مصرف کم و یا زیاد در یک پایه لعاب، یک بازه رنگی از کمرنگ تا پررنگ را در اختیار ما قرار میدهد که ما باید بتوانیم به سهولت بیشتر رنگ های ایجاد شده را بپسندیم.
اگر رنگی با درصد مصرف بالا زیبا و در درصد مصرف کم، چرک و زشت باشد انتخاب این رنگ برای دراز مدت منطقی نیست. این مساله به تغییرات ضخامت رنگ برمی گردد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
ج – ضخامت رنگ
برای درک بهتر رنگ در لعاب (یا پودر چاپ) از مثال شیشه رنگی استفاده می کنیم. می دانید که شیشه های رنگی هر چه ضخیم تر باشند، تیره تر و با توجه به عدم توانایی عبور نور از آنها اصطلاحا “اپک تر خواهند بود.
در مورد لعاب رنگی و پودر چاپ نیز همین مساله حاکم است. در لعاب رنگی چون میزان گرماژ مصرفی لعاب رنگی و سطح اعمال شده زیاد است کیفیت لعاب به تنهایی، رنگ به تنهایی و تاثیر این دو بر هم بسیار مهم است. ولی در مورد پودر چاپ مساله مهم میزان رنگ مصرفی و جذابیت رنگ است چرا که اصولا سطح چاپ خورده کم و دارای ضخامت پایینی است.
اصولا در بسیاری از شرکتهای تولید کننده لعاب و پودر چاپ، همیشه برای تهیه پودر چاپ از لعابهای ضایعاتی که دارای عیوب سطحی مثل پین هول و… و یا دارای ضریب انبساطی نامتعارف هستند استفاده می شود.
این کار به لحاظ سودآوری لعاب ساز کاملا منطقی است، البته مشکلات عمده ای را برای کاشی سازان به دنبال دارد. تفاوتی که بین لعاب سازان داخلی و خارجی وجود دارد در این قسمت رخ می نماید.
لعاب ساز خارجی همیشه با اصرار نسبت به معرفی مجموعه لعاب و پودر چاپ و رنگ (پکیج) میخواهد بگوید:” که من روی انتخاب این مواد در کنار هم فکر کردهام”. اگر واقعا ما در مجموعه های تولیدی کاشی و سرامیک این دانش را داریم، منطقا صلاح نیست از کسی در این خصوص کمک بگیریم و اگر نه بهتر است کار را به افرادی واگذار کنیم که تخصصشان تهیه چنین مجموعه موادی می باشد.
هدف اصلی از تهیه پودر چاپ رسیدن به یک پایه مناسب برای عموم رنگ ئهای استاندارد در حداکثر شدت رنگ ممکن جهت کاهش میزان مصرف رنگ است.
د- ثبات و پایداری رنگ در دمای پخت
با توجه به این که رنگ ها براساس تغییر شرایط اکسیداسیون و دما تغییر رنگ پیدا می کنند این نکته در استفاده از رنگدانه ها ضروری است. دلیل تغییر رنگ، تغییر ظرفیت اکسیدهای فلزات حد واسط در جدول عناصر تناوبی است.
رنگ های رو لعابی
منظور از این رنگدانه ها عمدتا دکورهای پخت سوم است. رنگ هایی که در این مورد به کار برده می شود با توجه به طیف رنگ مورد نظر و حساسیت موجود در صنعت سرامیک معمولا دارای شرایط پخت در دمای پایین بوده (حداکثر ۹۵۰ درجه س انتیگراد) و در صورت پخت در دمای بالاتر بی رنگ شده یا تغییر رنگ جدی می دهند. استفاده از این رنگ ها در شرایط پخت لعاب اصلی و یا با دما و سیکل متفاوت توصیه نمی شود.
نقش سایز و ترکیب سایزهای مختلف
بحثی که در سالهای اخیر در تولید کاشی و سرامیک و نصب آن، مطرح شده است، استفاده از سایزهای متفاوت یک طرح کاشی در کنارهم به صورت ترکیبی Multi Size می باشد. در این تکنیک، کاشی اصلی در سایز بزرگ تهیه شده مثلا ۶۰ در ۱۲۰) و در چیدمان پیشنهادی به مشتری از ترکیب این کاشی با انواع کوچک تر آن (مثلا ۶۰ در ۳۰ و یا ۳۰ در ۳۰) به صورت توام استفاده می شود.
کاشی های اسلب با سایز ۱۲۰ در ۲۴۰ سانتی متر و یا ۱۸۰ در ۳۶۰ سانتی متر، امکان برش خوردن و تشکیل کاشی های در سایز کوچک تر را نیز دارند و در نتیجه می توان از کاشی های بزرگ و کوچک به صورت تلفیقی در کار استفاده کرد.
هدف اصلی از انجام این کار استفاده بهینه از ضایعات و یا درجات پایین تر از یک طرح می باشد. بسیاری از مواقع در تولید یک طرح درجه بندی کاشی به ویژه در سایزهای بزرگ به علت ابعاد و پیچیدگی طرح میزان ضایعات بالا می رود.
استفاده از چنین روش هایی کمک می کند تا درجات پایین و ضایعات با کمک عملیات برش به درجه یک تبدیل شده و ارزش افزوده ایجاد شود و علاوه بر این، طرح خاص با دکوراسیون تلفیقی خاص و زیبایی برای مشتری ایجاد شود.
انواع دکور(تقسیم بندی و مکانیزم های عملکرد)
در عمل دکور به معنی عامل تمایز یک کاشی نسبت به کاشی دیگر است. برای طراحی یک دکور لازم است ابتدا نمونه اصلی که قرار است دکور از روی آن تقلید شود (مثل نمونه سنگ طبیعی) را با دقت بسیار زیاد مورد بررسی قرار داده و با توجه به ویژگی های دکور اصلی و دانش استفاده از مواد مختلف و خواص آنها، نسبت به تنظیم دیتاشیت های مختلف و انجام آزمایشات مرتبط در آزمایشگاه و یا خط لعاب اقدام نماییم.
بهترین دیتاشیت پیشنهادی که دارای نزدیک ترین جلوه به جلوه اصلی بوده و ارزان تر تمام شود، رویه انجام دکور را روی خطوط تولید مشخص می کند. باتوجه به کلیه توضیحات فوق، حال می توانیم انواع دکور را به شرح زیر تعریف و تفکیک نماییم.
دکور رو لعابی:
ساده ترین نوع دکور است که در این روش از اعمال یک چاپ یا یک اسپری رنگی (دکور ابر و باد) روی سطح لعاب استفاده می گردد. در این نوع دکور می توان با استفاده از خواص پودر چاپ و اختلاف نقطه نرم شوندگی آن نسبت به لعاب اصلی، انواع چاپ های زیر را ایجاد کرد.
مبحث دکور رو لعابی یک شاخه نیز دارد که پخت سوم نامیده می شود و با توجه به تغییر ماهیت مواد دکوری و شرایط اجرای دکور در سطور بعدی به صورت جداگانه توضیح داده خواهد شد.
البته امروزه، با ورود انواع افکت های چاپ دیجیتال به صنعت کاشی و سرامیک و امکان استفاده و اعمال این افکت ها در خود کارخانجات کاشی و سرامیک، عملا تکنولوژی پخت سه تحت تاثیر قرار گرفته است و امکان اعمال بسیاری از انواع دکور در واحد تولیدی مهیا شده است.
چاپ برجسته یا ریلیف:
این دکور به عنوان ساده ترین نوع ایجاد ناهمسطحی در کاشی به کار رفته و معمولا دارای برجستگی کمتر و البته قیمت تمام شده کمتری نسبت به انواع پانچ استراکچر است.
در این نوع چاپ با توجه به نقطه نرمی لعاب پایه، نقطه نرمی پودر چاپ به نحوی طراحی و انتخاب می شود که حدودا ۵۰ درجه سانتیگراد (با تلرانس ۲۰ درجه) بیشتر از لعاب پایه باشد. باید دقت کرد که این کار منجر به ناپختگی پودر چاپ و ایجاد سطح زبر و غیر بهداشتی نگردد.
انتظار داریم با این کار میزان درصد رنگ مورد نیاز در چاپ کمی بیشتر شده و رنگها مات و مرده باشند. از این رو، معمولا چاپهای ریلیف را با رنگ سفید و یا رنگهای ضعیف طراحی می کنند. این چاپ دقیق نیست و با توجه به اختلاف دمای پخت لعاب و چاپ ریختگی و پهن شدگی چاپ مشاهده می شود.
چاپ هم سطح لعاب:
متداول ترین دکور، چاپ هم سطح با لعاب است. در این تکنیک معمولا پودر چاپ مشابه لعاب پایه بوده و یا از نظر نقطه نرمی به آن بسیار نزدیک است.
با توجه به تعریف اولیه، این نوع چاپ فقط در انواع لعابهای ترانس مفهوم پیدا می کند. رنگها دارای شدت مناسب و دقت چاپ محدود است. چاپ محو و ترامه است و دقیق نیست ولی بعد دار به نظر می رسد. انواع دکورهای سنگ و یا بافتهای محو با کمک این تکنیک بوجود می آیند.
چاپ فرورونده یا ری اکتیو:
در این نوع چاپ، پودر چاپ یک فریت با نقطه نرمی و نطقه ذوب بسیار پایین و عمدتا دارای درصد بالای سرب است. رنگ پودر چاپ عمدتا زرد بوده و دارای ضریب انبساط حرارتی بالایی است. شدت برخی از رنگ ها در این نوع چاپ بسیار پرشدت بوده و استعداد لعاب برای ترک خوردن زیاد است.
از این تکنیک برای شبیه سازی پانچهای ناصاف با برجستگی کم استفاده می شود. میزان فروروندگی این چاپ در لعاب های مات کمتر از ترانس بوده و افکت براق روی مات ایجاد می کند.
امروزه تمامی این افکت های خاص با کمک تکنولوژی چاپ دیجیتال، امکان اعمال بر روی سطح را دارد و می توان با دقت بسیار بالا این افکت های زیبا را بر روی سطح کاشی اعمال نمود و طرح بسیار زیبایی خلق کرد.
دکور زیر لعابی:
بدیهی است در این نوع دکور با توجه به اعمال چاپ زیر لعاب باید حتما از لعاب رویه ترانس استفاده کرد. این تکنیک قبلا دارای مشکلات بسیار زیاد تولیدی بود (مثل حباب، پین هول و ماتی) و تقریبا استفاده نمی شد ولی با معرفی انواع لعاب های خشک و اعمال آن با گرماژ و ضخامت بالا (گرانیلیا) امروزه توسط لعاب سازان اسپانیایی بسیار توصیه می شود.
این نوع لعاب سبب ایجاد افکت سه بعدی شده، شناور بودن طرح در میان لعاب را القا می کند. از این تکنیک برای ایجاد حالت ترک نیز استفاده میشود که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.
برای کاشی های پولیشی می توان از این تکنیک استفاده کرد و بعد از اعمال انگوب، طرح کاشی را با کمک تکنولوژی چاپ دیجیتال و یا روش های دیگر بر روی سطح کاشی پیاده کرد و سپس لایه لعاب را بر روی سطح کاشی اعمال کرد.
در نهایت در هنگام پولیش، لایه نازکی از سطح العاب پولیش داده می شود و طرحی که زیر سطح العاب است، بدون این که پولیش به آن آسیبی وارد نماید، در زیر سطح لعاب پولیش خورده باقی مانده و جلوه بسیار زیبایی از این طریق خلق خواهد شد.
همچنین این امکان وجود دارد که برای ایجاد عمق بیشتر، از گرانیلیا بر روی سطح کاشی استفاده کرد و پس از فرایند پخت، سطح کاشی را پولیش داد تا جلوه سطح کاشی و عمق طرح بیش تر و زیباتر شود.
دکور لعاب:
در این نوع دکور خود لعاب جلوه خاص و متفاوتی پیدا می کند که موجب زیبایی و تمایز از انواع مختلف کاشی می شود. نمونه هایی از این نوع دکور مثل لعابهای ترک، لعاب های با ضخامت خیلی زیاد و لعاب های متالیک و… هستند.
معمولا در دکور با کمک لعاب نیازمند یک عامل ترکیبی جهت زیباتر شدن جلوه نهایی نیز هستیم. این عامل ترکیبی یا بدنه استراکچر و یا رنگ درون لعابی و طرح زیر لعابی با اعمال لایه بسیار ضخیمی از لعاب بر روی آن و در انتها اجرای پولیش می باشد.
پخت سوم
از انواع دکور رو لعابی است که پس از اتمام مراحل تولید و در یک مجموعه تولیدی مجزا نسبت به انجام دکورهای تکمیلی و پیچیده تر و با تنوع رنگی بیشتر تهیه می شود.
معمولا طرح قطعات پخت سوم تزیینی است و الزاما ویژگی های کیفی کاشی اصلی را ندارد. از قطعات پخت سوم جهت تعریف مکان خاصی در دکوراسیون استفاده می شود.
این محل ممکن است حد فاصل دو یا چند نوع کاربری و یا مشخص کردن محل خاصی برای نصب یک المان ویژه (مثل لم دوش، توالت فرنگی، آیینه، فضای بین کابینت و آتاژور و …) باشد. در این روش قطعات کاشی نهایی، مجددا در پروسه تولید قرار گرفته و در خط تولید متفاوتی مجددا دکورهای تکمیلی و خاص روی آن اعمال می شود.
پس از انجام دکورهای تکمیلی عملیات پخت بعدی (البته در دمای کمتری حدود ۷۵۰ تا ۹۵۰ بسته به نوع دکور) انجام می شود. با توجه به محدودیت های موجود در تعداد چاپ و رنگ در کارخانجات تولید کاشی و سرامیک، در کارخانه دکور پخت سوم، توانایی اعمال چاپهای زیادتر و با رنگهای متفاوت و خاص بر روی کاشی ایجاد میشود (مثل طلا و پلاتین).
این نوع دکور دارای قیمت تمام شده بالایی بوده از این مرحله به بعد کاشی به صورت عددی و به عنوان قطعات تکمیلی در تزیین کاشی های معمولی به کار برده شده و به فروش می رسد.
دکور وابسته به سطح بیسکوییت در بسیاری از موارد ایجاد یک سطح ناصاف در بیسکوییت سبب میشود که کاشی تهیه شده شباهت بیشتری به نمونه های اصلی و طبیعی داشته باشد.
استفاده از سطوح ناصاف در بیسکوییت به نوع صافی یا برجستگی لاینر پانچ برمی گردد و در روش های قدیمی معمولا به کمک چاپ های تکمیلی، جلوه نهایی را به ارمغان می آورد.
امروزه با توجه به تغییرات انجام شده در مد کاشی از روش های متفاوتی برای ایجاد طرح به کمک پانچ برجسته استفاده می کنند. یکی از این روش ها استفاده از پانچ های برجسته دارای نقش شبکه های تکرار شونده و افکت های بصری سه بعدی حاصل از بافت های ماتریسی می باشد. در اشکال زیر نمونه هایی از این نوع طرح ها را مشاهده می نمایید.
دکور وابسته به سطح تمام شده
گاهی پس از اتمام عملیات دکور کردن کاشی جهت ایجاد یک افکت خاص و ویژه یک لایه العاب تمام کننده یا محافظ Protective بر روی سطح کاشی اعمال می کنند.
این لعاب با توجه به ویژگی های لعاب اصلی ممکن است دارای خواص متفاوتی با لعاب اصلی بوده و به این وسیله جلوه زیباتری از تفاوت این دو لعاب بدست آید.
معمولا برای بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی کاشی از یک لایه پایان دهنده لعاب به عنوان دکور نیز استفاده میشود. این لایه یا به وسیله اسپری لعاب، دبل دیسک، دستگاه اعمال لعاب خشک و حتی ممکن است به صورت چاپ اعمال شود.
با اعمال لایه پروتکتیو بر روی سطح کاشی، می توان ویژگی ها و خصوصیات کاشی، از قبیل مقاومت نسبت به سایش و … را افزایش داد و کاربردهای کاشی برای استفاده در محیط های پررفت و آمد ایجاد کرد و یا با اعمال یک ماده مقاوم تر نسبت به لعاب معمول، مقاومت کاشی در برابر خوردگی را افزایش داد و یا مقاومت شیمیایی کاشی را افزایش داد تا بتوان از کاشی برای استفاده های صنعتی بهره برداری کرد.
به عنوان مثال در محیط های آزمایشگاهی یا شرکت های تولیدی که نیاز به مقاومت شیمیایی بالا، نسبت به مواد خورنده و … است می توان از این مواد استفاده کرد و کاشی های با درجات مقاومت بالاتر شیمیایی و فیزیکی ایجاد کرد.
دکور با تداعی ترک
اگر لعاب نهایی ترانس مات و یا ترانس براق بوده و به وسیله اسپری یا دبل دیسک اعمال شود می توان از یک چاپ ویژه – با ترکیب روغن مخصوص و رنگ – قبل از اعمال لعاب استفاده کرد. به واسطه خاصیت آب گریزی روغن یا گریس مخصوص، لعاب روی قسمت های گریس خورده باقی نمی ماند و آن قسمت ها را نمی پوشاند.
لذا سایر قسمت های لعاب خورده دارای ضخامت بیشتری بوده و قسمتی که با چاپ گریس پوشیده شده دارای ضخامت کمتری خواهد بود. گویی که لعاب، در قسمتی که گریس اعمال شده، ترک خورده و یا فرو رفته شده است.
اگر به این وضعیت، عامل تفاوت براقیت لعاب اصلی و لعاب تمام کننده نیز اضافه شود (مثلا لعاب اصلی مات و لعاب تمام کننده براق یا برعکس) افکت نهایی همانند استراکچرهای سنگ طبیعی، به ویژه انواع تراورتن های دارای سوراخ و مک خواهد شد.
این تکنیک بیشتر در جایی مورد استفاده قرار می گیرد که هدف ما سرمایه گذاری زیاد برای پانچ استراکچر نیست ولی می خواهیم ویژگی ناصافی سطح را با استفاده از اختلاف سطوح لعاب و تقویت این خاصیت با چاپ داشته باشیم.با ریزش کنترل شده و تروزا یا گرانیلیا نیز می توان به افکت مشابه دست یافت.
ماشین آلات دکور لعاب
بسته به دسته بندی فوق در نوع دکور، می توان از ماشین آلات مختلفی برای انجام دکور استفاده کرد. متداول ترین نوع ماشین برای دکور همان ماشین چاپ (تخت و یا روتاری) می باشد.
از انواع دیگر ماشین آلات دکور می توان به دستگاه اسپری لعاب یا اسپری گان یا مولتی کالر، براشینگ ماشین، دستگاه العاب زنی خشک آبشاری و ماشین های چاپ خشک و دستگاه چاپ دیجیتال و یا ترکیب دو به دو و یا سه به سه این ماشین آلات با دستگاه اعمال قطرهای العاب یا دبل دیسک ویژه نصب شده در آخر خط العاب اشاره نمود.
در مبحث دکور پخت سوم دستگاه دیگری مثل اسپونج، دستگاه های چاپ بسیار دقیق برای چاپ طلا و دستگاه اعمال وتروزا، دکور به وسیله عکس برگردان (که به صورت دستی و اتوماتیک می باشد) و.. نیز وجود دارند که بسته به نوع دکور مورد استفاده قرار می گیرند.
امروزه تکنولوژی چاپ دیجیتال و اعمال انواع جوهرهای رنگی و افکت های خاص با این روش، و همچنین امکان گرانیلیا و لعاب خشک با کمک چاپ دیجیتال، این امکان را برای تولید کننده فراهم ساخته است که انواع دکورهای مورد نیاز خود را بسته به تعداد هدهای دستگاه دیجیتال بر روی سطح کاشی اعمال نماید.
پخت دکور
اگر دکور در حین مراحل تولید اعمال شده باشد نیاز به پخت ویژه ای نداشته و همراه با پخت لعاب، پخت دکور نیز صورت می گیرد. در صورتی که اعمال دکور پس از انجام عملیات تولید باشد (مثل پخت سوم یا چهارم) بسته به شرایط مورد نیاز آن دکور باید دما و رژیم حرارتی و اتمسفر پخت دکور در کوره تنظیم گردد.
این کار معمولا در کوره های شاتلیکه دارای شرایط کنترل شده دما و اتمسفر پخت باشد و به صورت کنترل شده انجام می گردد.
عیوب ناشی از دکور
اگر انجام دکور با شرایط تعریف شده و صحیح صورت گیرد، معمولا عیبی دیده نمی شود. عیب زمانی بوجود می آید که یک یا چند فاکتور مهم از نظر افتاده و در تنظیمات مورد توجه قرار نگیرد.
مثلا در خصوص دکورهای چند لایه و همراه با اعمال العاب در آخر کار به عنوان لایه محافظ چاپ ها، ضرورت دارد که دمای اولیه بیسکوییت بالا بوده و فواصل اعمال هر لعاب یا دکور به نحوی تنظیم شود که لعاب یا چاپ قبلی، کاملا خشک شده باشد.
اگر عملیات خشک شدن و جذب رطوبت دکور یا لعاب به درستی انجام نشود، در حین پخت و یا حتی در هنگام ورود به کوره شاهد بروز تاول و یا برجستگی لعاب یا چاپ خواهیم بود که بعد از پخت تاول ترکیده و ایجاد لعاب نگرفتگی شدید می کند.
نظرات ۰