کائولینیت ها

لایه های کائولینیت دو ورقه ای هستند و لایه ها با اتصال بسیار قوی هیدروژنی به یکدیگر متصل می شوند.در نتیجه لغزش بین لایه ها به سختی اتفاق می افتد. از این جهت است که این رس ها نسبت به سایرین، قابلیت شکل دهی (plasticity) کمتری دارند.

یک ذره رس از به هم پیوستن حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ لایه تشکیل می شود. بنابرین اندازه ذرات رس با توجه به ضخامت لایه های آن که در حدود ۷/۰ تا ۹/۰ نانومتر است، به حدود ۱/۰ تا ۱ میکرون خواهد رسید. این ذرات بسیار ریز هستند و قادرند در دوغاب در اثر نیروهای بین مولکولی آب معلق بمانند و ذرات دیگر را نیز در بین خود معلق نگه دارند.

در چنین ساختاری هر OH^– به دو هشت وجهی بافرمول (AlOH_۶)^۳- وابسته است که اکسیژن در رأس چهار وجهی (SiO_۴)^۴- به جای آن جایگزین می شود و اتصال دو ورقه برقرار می شود. فرمول کلی کائولینیت به صورت زیر است:

Al_۴Si_۴O_۱۰(OH)_۸

از جمله مثال های بارز کانی های متعلق به این گروه، کائولن و بالکلی هستند. این دو کانی، متعلق به گروه کانی های دگرگون شده بوده که نحوه تاثیر محیط بر آنها، تفاوت در خواص شان را باعث شده است. بطوری که، کائولن بصورت درجا و در محلی که رسوب کرده است در اثر تاثیرات فشار و دمای محیط تشکیل می شود؛ اما بالکلی در اثر جابجایی با باد، آب، حرکت لایه های زمین و یا شسته شدن با آب های سطحی در یک مسیر طولانی حرکت کرده و در نهایت رسوب و تجمع میکند. بنابرین به بالکلی رسوب ثانویه نیز گفته می شود. همین تفاوت در نحوه تشکیل، باعث تغییر در خواص این دو ماده می شود :

بالکلی ها قابلیت شکل دهی بیشترب دارند. چون هم ریزترند و هم ناخالصی های آلی که در طول حرکت و در زمان تشکیل به آنها اضافه میشود، به شکل دادن آنها کمک میکند. این ناخالصی ها ممکن است شاخ و برگ درختان، پیکر موجودات زنده و … باشند. به همین دلیل است که معمولا رنگ بالکلی نسبت به کائولن تیره تر است.
رنگ پس از پخت بالکلی ها به دلیل حضور ناخالصی های آلی و غیر آلی نسبت به کائولن تیره تر است.

رس های گروه کائولینیت به بدنه های کاشی اضافه می شوند تا استحکام خشک و خام بدنه را تامین نمایند.

علاوه بر این، واکنش و تبدیلات فازی آنها در حین پخت، به تشکیل فاز مولایت (Mullite ) در کاشی ( به خصوص پرسلانی) و همچنین اضافه نمودن الومینیم به ترکیب بدند کمک می کند. فاز مولایت با ساختار سوزنی شکل خود که معمولا فقط در بدنه های پرسلانی تشکیل می شود، باعث بهبود خواص و افزایش استحکام می شود. خاک های حاوی کانی های کائولن و بال کلی حدود ۵۰-۴۰ درصد فرمول بدنه را با توجه به نوع کاشی تشکیل می دهند. از کائولن و بال کلی به عنوان عوامل معلق کننده در دوغاب لعاب نیز استفاده میشود.

هالوزیت (Halloysite ) کانی دیگری از گروه کائولینیت ها می باشد که به مقدار اندک در ترکیب خاک های مورد مصرفی یافت می شود. البته اگر مقدار آن در خاک زیاد باشد، ممکن است تا حدود ۲۰-۵ درصد در کاشی های دیوار و پرسلان به تنهایی نیز استفاده شود. این کانی، ساختاری مانند کائولینیت ها دارد که آبدار است و به شکل میله ای (Tubular) مشاهده می شود. پس از اینکه در C° ۲۰۰ أب خود را از دست داد رفتاری مشابه با کائولینیت ها دارد. لازم به ذکر است که فرمول کلی آن به صورت زیر است:

Al_۴Si_۴O_۱۰.۴SiO_۲(OH)_۸

#کاشی #سرامیک #سرام_پخش

[flm_button link_address=”http://cerampakhsh.com/mag” link_target=”_blank” icon_placement=”Left” button_text=”گردآوری شده توسط: پایگاه اطلاع رسانی کاشی و سرامیک سرام پخش” font_family=”Shabnam” button_size=”XS” button_color=”Light” button_style=”Border” button_hover=”HoverB-Dark” rounded_corners=”3″]

[flm_button link_address=”https://instagram.com/cerampakhsh” link_target=”_blank” icon_placement=”Left” button_text=”اینستاگرام ما را دنبال کنید” font_family=”Shabnam” font_size=”15px” button_size=”XS” button_color=”White” text_color=”Purple” button_hover=”HoverF-Purple” rounded_corners=”3″ custom_border_color=”9f5de2″ animate_icon=”Grow” icon=”fa-instagram”]